ظهور نشانههای اصلاح قیمت در بورس
یک کارشناس بازار سرمایه گفت: امروز شاهد ریزش ۱۷ هزار و ۵۲۳ واحدی در شاخص کل بودیم که به طور عمده متاثر از ترس از آینده، ترس از اثرگذاری شیوع ویروس کرونا روی اقتصاد جهانی و احتمال بر جای گذاشتن آثار مالی و اقتصادی شدید در اقتصاد کشور است که می‌تواند به تبع افت اقتصاد جهانی یا تعطیلی فعالیت‌های اقتصادی در داخل کشور باشد.
حمید میرمعینی در گفت‌وگو با ایلنا درباره علت ادامه ریزش شاخص در بازار سرمایه اظهار داشت: امروز شاهد ریزش ۱۷ هزار و ۵۲۳ واحدی در شاخص کل بودیم که به طور عمده متاثر از ترس از آینده، ترس از اثرگذاری شیوع ویروس کرونا روی اقتصاد جهانی و احتمال بر جای گذاشتن آثار مالی و اقتصادی شدید در اقتصاد کشور است که می‌تواند به تبع افت اقتصاد جهانی یا تعطیلی فعالیت‌های اقتصادی در داخل کشور باشد.
وی درباره ایجاد تعادل در بازار سرمایه گفت: تعادل به معنای آن است که عرضه و تقاضا در نقطه بهینه قیمتی به یکدیگر برسند و این تعادل تا زمانی که عرضه‌کننده کم نشود و تقاضا وجود نداشته باشد اتفاق نمی‌افتد.
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: تقاضا زمانی وارد می‌شود که قیمت همچنان جذاب باشد و عرضه زمانی کمتر می‌شود که به سقف قیمتی رسیده باشد. بنابراین تعادل را بازار تعیین می‌کند و با حرف نمی‌توان در بازار سرمایه ثبات ایجاد کرد. میرمعینی در پاسخ به این سوال که به نظر شما ریزش در بازار سرمایه تا چه زمانی ادامه خواهد داشت، گفت: معتقدم تا زمانی که دولت و مسوولان اقتصادی بسته حمایتی برای بازار سرمایه در این شرایط تعریف نکنند ریزش‌ها عمیق‌تر و شدیدتر خواهد بود.
وی افزود: در تمام دنیا شاهد این هستیم که دولت‌ها برای حمایت از بورس‌ها بسته حمایتی و محرک تعریف کرده‌اند ما هم از دولت که همواره سیاست انتقال نقدینگی به بازار سرمایه را پیش‌رو داشت انتظار داریم که بسته حمایتی برای تقویت بازار تعریف کند.
این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: هنوز ابعاد اثرگذاری ویروس کرونا بر اقتصاد جهانی مشخص نیست اما به هر حال از این شرایط عبور خواهیم کرد و بازارها به حالت عادی برمی‌گردند اما برای اینکه رفتار هیجانی و وحشت‌زده در بازار سرمایه به بحران تبدیل نشود دولت باید هر چه سریع‌تر نسبت به اجرای بسته‌های حمایتی اقدام کند.
وی با اشاره به آغاز زمان اصلاح قیمت‌ها در بازار سرمایه گفت: همین عواملی که امروز شاهد آن هستیم می‌تواند عامل اصلاح قیمت‌ها باشند و به طور قطع اصلاح قیمت بدون نشانگرها و سیگنال‌ها رخ نمی‌دهد.
میرمعینی تاکید کرد: این شرایط بازار نشانههای اصلاح قیمت است و هر کدام از عوامل از جمله شیوع ویروس کرونا، اثرات اقتصاد جهانی و سیاست‌های داخلی می‌توانند عامل اصلاح قیمت سهام در بازار باشند.
وی با بیان اینکه بازار سرمایه بازار سفته‌بازی است و عده‌ای در این میان با هدف نوسان‌گیری وارد بورس می‌شوند، گفت: نوسان‌گیری ذات بازار است و در تمام بورس‌های جهانی شاهد این رفتارها هستیم چرا که دیدگاه‌های مختلف محل زد و خورد برای تعیین قیمت‌ها هستند.
این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که کدامیک از نمادها بیشترین اثر را در ریزش ۱۷ هزار واحدی داشتند، گفت: به طور عمده نمادهای بزرگ بیشترین اثرگذاری را دارند، نمادهایی که ارزش بازار آنها بالاتر است اثرگذارتر هستند.
میرمعینی ادامه داد: شرکت ملی مس با ۱۵۵۰ واحد، هلدینگ خلیج‌فارس با ۱۵۲۴ واحد و فولاد مبارکه با ۱۲۵۸ واحد بیشترین اثرگذاری را در ریزش شاخص داشتند.
وی با بیان اینکه به هر حال بازار سرمایه بازار ریسک و بازده است گفت: باید دید افراد چقدر تحمل ریسک در این بازار را دارند و با چه افق زمانی در این بازار سرمایه‌گذاری کرده‌اند تمام این عوامل در رشد و افت شاخص تاثیرگذار هستند.
پولبک (Pullback) یا اصلاح قیمت چیست؟
پیش‌تر در مطلب “اصول تحلیل تکنیکال” بیان کردیم که در تحلیل تکنیکال مانند تحلیل بنیادی به دنبال محاسبه ارزش ذاتی سهام نیستیم؛ بلکه می‌خواهیم با استفاده از نمودارها و الگوها، قیمت‌های آینده آن را پیش‌بینی نماییم. در این مطلب به بررسی مفهوم اصلاح قیمت (Pullback) و تکنیک‌های کاربردی آن خواهیم پرداخت.
پولبک چیست؟
کلمه پولبک (Pullback) در لغت به معنای بازگشت و عقب کشیدن و مترداف کلمه hook به معنی قلاب است. به همین دلیل در نمودارها نیز به شکل قلاب نمایان می‌شود. معنای دیگری که برای این کلمه می‌توان در نظر گرفت خداحافظی است. چراکه در این حالت، روند بعد از شکست سطح حمایتی یا مقاومتی معتبر خود، سعی می‌کند یک بار دیگر به آن سطح شکسته شده بازگردد. با شکسته شدن این خطوط و نقض آنها، از اهمیت آنها کاسته نشده؛ بلکه تغییر وضعیت می‌دهند و از مقاومت به حمایت و برعکس تبدیل می‌شوند.
معمولاً بعد از شکست خطوط حمایتی و مقاومتی، در ۶۰ درصد مواقع بازار متمایل به بازگشت مجدد به سمت حمایت و مقاومتی که شکسته شده دارد. تقریباً در ۷۰ درصد مواقع شکست‌هایی که با حجم بسیار بالا نسبت به میانگین ۳۰ روزه رخ می‌دهند، تمایل به پولبک پیدا می‌کنند؛ لذا این تفکر که الزاماً بعد از هر شکست معتبر، باید نیاز به پولبک باشد، درست نیست. این نکته را در نظر داشته باشید که پولبک حتماً نباید بازگشت دقیق به سطح شکسته شده باشد؛ بلکه نفوذ موقت به محدوده سطح شکسته شده هم پولبک به‌حساب می‌آید.
بررسی انواع پولبک در بازار بورس
سه نوع کلی پولبک در بورس وجود دارد که عبارت است از:
پولبک عادی (Normal Pullback)
پولبک نوع عادی، همان حالتی است که اکثر اوقات قابل‌مشاهده است. به‌صورت خیلی ساده در این نوع پولبک، قیمت به سطح مقاومت یا حمایت خود برخورد می‌کند و مجدد به حرکتش ادامه می‌دهد.
پولبک خارجی (Outside Pullbak)
در این حالت از پولبک، همان‌طور که در تصویر نیز مشاهده می‌کنید، قیمت سهم قبل از رسیدن به سطح حمایت یا مقاومت، مسیر اصلی خود را در پیش می‌گیرد و به حرکت ادامه می‌دهد. این نوع پولبک نشان‌دهنده بالا بودن تقاضا برای سهم در حالت‌های صعودی (و بالعکس در حالت‌های نزولی) است. در صورت مشاهده این نوع پولبک احتمال صعود قیمت در حالت صعودی بالا خواهد بود.
پولبک داخلی (Inside Pullback)
ازآنجایی‌که این نوع پولبک می‌تواند نشان‌دهنده سردرگمی معامله‌گر در جهت نمودار باشد، ریسک زیادی به همراه دارد. به‌عنوان‌مثال در نمودار پایین می‌بینید که قیمت مقاومت را رد کرده و سپس به سمت پایین آمده و مجدد رشد کرده است. اگر قدرت تصمیم خریداران قاطعانه‌تر بود، این اتفاق نمی‌افتاد و قیمت سهم بعد از برخورد به مقاومت رشد خود را ادامه می‌داد.
بررسی پولبک در روند صعودی، نزولی و خنثی
فرض کنید سهم در یک روند صعودی قرار دارد و هر بار سقف ها و کف های بالاتری می‌سازد. در یک بازه زمانی که سهم به محدوده خط روند خود نزدیک می‌شود، این محدوده را می‌شکند و پس از اصلاح چند درصدی، دوباره به خط روند نزدیک می‌شود. اکثر اوقات سهم موفق به عبور از خط روند قبلی خود نمی‌شود و پس از برخورد به خط روند، مجدداً وارد مسیر کاهشی (ادامه حرکت قبل) می‌شود. نمونه این نوع پولبک در نمودار زیر قابل‌مشاهده است.
در تعریف دیگری از پولبک در روند نزولی هم شاهد همین اتفاق هستیم؛ یعنی در روند نزولی که هر بار شاهد سقف ها و کف های پایین‌تر هستیم، قیمت موفق به شکست خط روند نزولی می‌شود. معمولاً پس از شکست خط روند نزولی قیمت دوباره تمایل به برگشت به خط روند و کسب انرژی دوباره دارد تا بتواند مسیر خود را تکرار کند و وارد مسیر صعودی شود.
پولبک برای روندهای صعودی نیز وجود دارد. در حالت خنثی شاهد نوسان قیمت بین یک سقف و کف هستیم. به‌عنوان‌مثال فرض کنید سهم در محدوده‌های ۱۰۰ تا ۱۲۰ تومان همواره در حال نوسان است که ممکن است شاهد شکست حمایت و یا مقاومت در سهم باشیم. در هر یک از دو حالت ذکرشده (شکست حمایت و مقاومت در روند خنثی) معمولاً شاهد پولبک به سطح قبلی و سپس ادامه مسیر حرکت هستیم.
بیشتر بخوانید: آموزش اندیکاتور rsi
نکته آخر اینکه در هر یک از حالت‌های ذکرشده پس از تکمیل پولبک شاهد ثبات در یک محدوده قیمتی و سپس ادامه مسیر هستیم.
پولبک های مناسب چه نوع پولبک هایی هستند؟
بهترین نوع پولبک حالتی است که به شکل ضعیف و کندی انجام شود. اصطلاحاً به این حرکات Compression گفته می‌شود. درواقع ما یک سطح داریم که با یک یا چند کندل قدرتمند شکسته می‌شود. اکنون پولبکی که به سمت این سطح انجام می‌شود اگر حالت ضعیف و فشرده‌ای داشته باشد، در وضعیت مناسبی برای معاملات ما قرار خواهد داشت.
تفاوت پولبک و اصلاح قیمت چیست؟
پولبک و اصلاح قیمت هر دو به معنی جابجایی روند است؛ اما این نکته را در نظر داشته باشید که بین این دو مفهوم یک تفاوت مهم وجود دارد و آن هم این است که پولبک ها موقت و اصلاح ها طولانی‌مدت هستند. پولبک ها نشانه‌ی از تغییر روند و تبدیل مقاومت‌های شکسته شده به حمایت و حمایت‌های شکسته شده به مقاومت هستند و اصلاح ها نشانه‌ی ادامه روند صعودی و یا نزولی در جهت ایجاد الگوهای پلکانی قیمت هستند.
آیا پولبک نشانه شروع یک روند جدید است؟
عده‌ای از سرمایه گذاران اعتقاد دارند که بعد از تشکیل پولبک در سهم، شاهد ادامه روند قبل هستیم؛ در صورتی که این درست نیست. بولکوفسکی اعتقاد دارد که حدود ۵۰ درصد از روندها بعد از تکمیل پولبک روند قبلی خود را ادامه می‌دهند. در حالی ۵۰ درصد روندها بعد از پولبک باقدرت روند قبلی خود را از دست می‌دهند و مسیر جدیدی را شروع می‌کنند. پس به‌طور قطع نمی‌توان گفت که آیا پولبک در سهم اتفاق می‌افتد یا خیر و احتمالاً در نمودارهای بسیاری نیز شاهد این موضوع بوده‌ایم؛ بنابراین بهتر است برای تکمیل پولبک و ادامه روند سهم حتماً به نکاتی که تا اینجای مطلب به آنها اشاره کردیم، توجه داشته باشید. البته این نکته نیز حائز اهمیت است که شناخت تکنیک های معاملاتی و تابلو خوانی بازار کمک زیادی به فهم و تشخیص رفتار بازار می‌کند.
سخن آخر
به‌طورکلی زمانی که یک سطح شکسته می‌شود، معمولاً بعد از آن شاهد یک حرکت برگشتی به آن سطح خواهیم بود که به این حرکت «پولبک» گفته می‌شود.
پولبک زمانی دارای اعتبار بیشتری است که محدوده حمایت و مقاومت شکسته شده با یک حجم بالا شکسته شود و معمولاً باید دو الی سه برابر میانگین یک هفته گذشته باشد. حال فرض کنید اگر محدوده حمایتی یا مقاومتی پرقدرت شکسته شود و در چند روز پس از آن شاهد این باشیم که قیمت پایانی روز جاری کمتر از روز قبل باشد. در این صورت احتمال پولبک پایین است؛ چراکه احتمال فروش قوی در بازار و همچنین نبود تقاضای کافی در سهم وجود دارد. اکثر سرمایه گذاران فکر می‌کنند که پولبک حتماً باید بازگشتی به نقطه شکست باشد، در صورتی که در بازار کمتر شاهد این موضوع هستیم و عمدتاً پولبک به محدوده شکست تکمیل نمی‌گردد.
بولکوفسکی عقیده دارد که روندها معمولاً شش روز بعد از شکست، مرحله اول پولبک را به اتمام می‌رسانند و مرحله دوم پولبک نیز طی یازده روز به پایان می‌رسد. البته این نکته را باید مدنظر قرار داد که اگر یک محدوده با حجم قوی شکسته شود و پس از آن در پولبک شاهد یک حرکت ضعیف و کم‌حجم باشیم می‌توان آن را معتبر دانست. یکی از نکاتی که حتماً باید در پولبک ها موردتوجه قرار داد نوع معاملات حقوقی‌های بازار است.
فرصت مناسب برای خرید در بورس چه زمانی است؟
تهران - ایرنا - یک کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه برخی می‌پرسند که بازار از چه زمانی وارد مرحله رشد جدید می‌شود و چه زمانی فرصت مناسب برای خرید است؟ گفت: یکی از نشانههای بازگشت بورس به مدار صعودی و فرصت خرید، ثبات قیمتی در بازار سرمایه است، اما اکنون در این بازار با نوسان قیمتی مواجه هستیم.
«امیرعلی امیرباقری» امروز (شنبه) در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با تاکید بر اینکه بازار در هفته‌ای که گذشت طبق پیش‌بینی‌ها پیش رفت و همچنان تداوم فشار فروش در کلیت بازار حاکم بود، افزود: اکنون باید در بازار و برای پیش‌بینی معاملات بورس مسایلی مهم مبنی بر کلیت اقتصاد در شرایط کنونی و چشم‌انداز اقتصاد را مدنظر قرار داد.
وی اظهار داشت: با روشن شدن چشم‌انداز سیاسی و فروکش کردن انتظارات تورمی، باقی بازارها هم به استقبال رکود رفتند و به مرور شاهد فشار فروش در باقی بازارها خواهیم بود، زیرا چشم‌انداز تورمی که قیمت‌ها را به رقمی بیش از ارزش ذاتی رسانده بود در حال فروکش کردن هستند و قیمت‌ها در حال نزدیک شدن به مرحله ثبات و عقلانیت هستند.
امیرباقری معتقد است، این روند به عنوان روند فرسایشی نزولی پیش‌بینی می‌شود اما در عین حال انتظار ریزش آبشاری قیمت‌ها در بازار وجود ندارد.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه باید توجه کرد که بازار ارز به عنوان سیاسی‌ترین بازار به پیشواز اتفاقات آینده می‌رود، گفت: این احتمال وجود دارد که قیمت ارز با روند نزولی فرسایشی مواجه شود؛ بنابراین کاهش انتظارات تورمی به طور حتم بر بازار سرمایه تاثیرگذار خواهد بود.
وی خاطرنشان کرد: در چند وقت گذشته به سرمایه‌گذاران توصیه کرده بودیم که در محاسبات سرمایه‌گذاری خود نه تنها به قیمت‌های فعلی، بلکه به قیمت‌های آتی و نرخ بازده مورد انتظار در مقاطع زمانی مختلف توجه داشته باشند تا دچار ضرر و زیان نشوند.
قیمت سهام در حال نزدیک شدن به محدوده ثبات
امیرباقری به روند معاملات بازار سرمایه اشاره کرد و گفت: با توجه به اینکه قیمت‌ها در بازار سرمایه در حال نزدیک شدن به محدوده‌های معقولی هستند اما به دلیل اینکه در کوتاه‌مدت چشم‌انداز روند صعودی برای معاملات بورس وجود ندارد؛ بنابراین سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند به سمت سرمایه‌گذاری در بازارهای بدون ریسک مانند اوراق خزانه و سپرده‌های بانکی پیش بروند که همین امر زمینه فشار فروش در بازار سرمایه را افزایش خواهد داد.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه بازار سرمایه نه تنها از این موضوع بلکه در حال تاثیر گرفتن از دیگر موارد است، افزود: یکی از مهمترین این عوامل موضوع دستورالعمل‌ها و برخی از قوانین مانند شیوه‌نامه فولاد است که اعمال و تصویب آنها به صورت مستقیم بر سود شرکت‌های بزرگ تاثیرگذار خواهد بود.
وی با بیان اینکه انتظار بازار این است که به مرور زمان شاهد قوانین دستوری به بهانه حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان بر سایر بازارها مانند پتروشیمی باشیم، اظهار داشت: با ابلاغ این شیوه‌نامه، سرمایه‌گذاران ریسک‌های ایجاد شده در بازار را نمی‌پذیرند و ترجیح می‌دهند تا در فضایی که از حاشیه اعتماد بالاتری برخوردار است اقدام به سرمایه‌گذاری کنند.
سپرده‌های بانکی، مقصد عمده خروج نقدینگی از بازار سرمایه
امیرباقری سپرده‌های بانکی را مقصد عمده خروج نقدینگی از بازار سرمایه دانست و افزود: بازار مسکن رشد قیمتی را تجربه کرده است و سرمایه‌های خرد قادر به سرمایه‌گذاری در این بازار نیستند، از طرف دیگر چشم‌انداز این بازار در شرایط حاضر با توجه به میزان عرضه و تقاضا در کوتاه‌مدت و میان‌مدت صعودی نیست و در بهترین حالت می‌تواند خود را به نرخ تورم نزدیک کند.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه اکنون با مازاد عرضه و فشار فروش در بازار مسکن مواجه هستیم، خاطرنشان کرد: بازار مسکن با اصلاح قیمتی چندانی مواجه نشده است اما انتظار می‌رود که موج اصلاح قیمتی به این بازار برسد و قیمت‌ها را تا حد رسیدن به حد معقول تعدیل کند.
وی با بیان اینکه بازار سرمایه، بازاری چند عاملی نیست و فقط در حال تبعیت از یک شاخص مانند نرخ ارز است، گفت: سرمایه گذاران باید چند متغیر را در محاسبات خود مدنظر قرار دهند و فقط به مسایل موقتی در این بازار اکتفا نکنند و با توجه به محاسبات سرمایه‌گذاری خود در زمینه ریسک و نرخ بازده مورد انتظار، اقدام به سرمایه‌گذاری در بورس کنند.
امیرباقری خاطرنشان کرد: سرمایه‌گذاران باید در شرایط فعلی سبد متنوعی از سرمایه‌گذاری را برای خود در نظر بگیرند که این موضوع بحث حرفه‌ای است و باید از افرادی که دارای مجوز قانونی و تخصص لازم در این زمینه هستند کمک بگیرند.
سدی به نام قیمت‌گذاری دستوری
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه بازار جهانی همچنان در حالتی از ثبات به سر می‌برد، افزود: شاخص دلار در بازار جهانی روند نزولی دارد و همین امر محرک قیمت کامودیتی‌ها در میان‌مدت و بلندمدت است که به طور حتم شاهد تاثیر آن بر بازار داخلی خواهیم بود.
وی ادامه اصلاح قیمت در بورس به چه معنا است؟ داد: این تاثیر با سدی به نام قیمت‌گذاری دستوری مواجه است، تجربه چند سال اخیر نشان داده است که قیمت‌گذاری دستوری نمی‌تواند در برابر قیمت آزاد دوام چندانی داشته باشند و به مرور زمان این دستورالعمل‌ها یا اصلاح می‌شوند یا به فراموشی سپرده خواهند شد.
به گفته امیرباقری، سرمایه‌گذاران باید همیشه از فرصت‌های بازار استفاده کنند و با توجه به ریسک و بازده مورد انتظار خود اقدام به خرید و تغییر پرتفوی خود کنند.
این کارشناس بازار سرمایه یکی از مهمترین مسایل تهدیدکننده بازار، متغیرهای مختلف است که در کنار ریسک قرار می‌گیرد، ادامه داد: گاهی افزایش هر یک از این عوامل مانند نرخ ارز یا تغییر قوانین بازار، ریسک کلی بازار را دستخوش تغییر می‌کند که این مسایل اثر خود را در قیمت سهام و کلیت بازار نشان خواهد داد.
وی با بیان اینکه نکته‌ای را که باید مدنظر قرار داد موضوع حمایت از بازار سرمایه است، گفت: چند سال است که موضوعی اشتباه در بدنه بازار جا افتاده است و حمایت از بازار سهام را به معنای خرید سهم توسط حقوقی‌ها و تشویق حقیقی‌ها توسط حقوقی‌ها برای خرید مدنظر قرار گرفته است که این موضوع از پایه اشتباه است.
امیرباقری با بیان اینکه حمایت از بازار سرمایه به معنای حمایت از شرکت‌ها است، افزود: مسوولان باید با محرک و مشوق‌های اقتصادی، شرکت‌ها را به سمت سودسازی بیشتر و بهبود صورت‌های مالی سوق دهند که در این صورت بازار به صورت خودجوش اقدام به خرید سهام شرکت‌ها خواهد کرد و دیگر نیازی به اتلاف منابع در جهت خرید سهام شرکت‌ها وجود نخواهد بود.
این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: در شرایط فعلی برعکس این موضوع را شاهد هستیم، گاهی معاملات توسط سهامداران حقوقی در سهام شرکت‌های بزرگ و حقیقی‌ها در سهام شرکت‌های کوچک روند عجیی را در پیش می‌گیرند که این اقدام در نهایت، چیزی جز اتلاف منابع برای بازار سرمایه و شرکت‌های بزرگ به همراه ندارد.
پیش‌بینی روند معاملات بورس در هفته جاری
وی روند معاملات بورس در هفته جاری را پیش‌بینی کرد و گفت: به نظر می‌رسد در هفته جاری، بازار با عقلانیت و منطق بیشتری به معاملات خود ادامه دهد اما اکنون به دلیل ورود بازار دلار به مرحله ریزش و رکود، تاثیر خود را بر بازار سرمایه می‌گذارد و ممکن است بازار اصلاح قیمت در بورس به چه معنا است؟ را با نوسان مواجه کند اما سهامداران اعتقاد چندانی به ماندگاری بازار در این وضعیت ندارند.
امیرباقری گفت: برخی چنین سوالی را دارند که بازار از چه زمانی وارد مرحله رشد جدید می‌شود و چه زمانی فرصت مناسب برای خرید است؟ این موضوع باید مدنظر قرار گیرد که ایجاد کف‌های قیمتی در بازار سرمایه دارای نشانههای مختلفی هستند که این موضوع باید مورد نظر تحلیلگران قرار گیرد.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه یکی از این نشانه‌ها، ثبات قیمتی در بازار سرمایه است، در حالی که اکنون در بازار با نوسان قیمتی مواجه هستیم، افزود: این نوسان می‌تواند در جهت منفی یا مثبت باشد اما چنین وضعیتی باعث ترس سهامداران در بازار شده است.
وی با بیان اینکه سهامداران اکنون به ثبات قیمتی در کلیت بازار نیاز دارند، اظهار داشت: بدین معنا که سهام شرکت‌ها و کلیت بازار به قیمت‌هایی برسند که در طی یک دوره در آن قیمت‌ها معامله و سهام دست به دست شوند.
یکته‌تازی رمز ارزها برای سرمایه‌گذاری
امیرباقری به روند معاملات بازار جهانی اشاره کرد و گفت: در بازار جهانی همچنان رمز ارزها با محوریت بیت‌کوین مورد توجه است، افراد در سطح جهانی رمز ارزها را محلی مطلوب برای سرمایه‌گذاری و گریز از ریسک می‌دانند.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه برخی رمز ارزها را با طلا برای سرمایه‌گذاری قابل رقابت می‌دانند، خاطرنشان کرد: از طرف دیگر در نبود بازارهای موازی برای سرمایه‌گذاری، رمز ارزها به دلیل ابهامی که در آنها وجود دارد توانسته‌اند فضای سفته‌بازی را برای افراد و سرمایه‌گذاران مهیا کنند.
وی با بیان اینکه سرمایه‌گذاران باید برای سرمایه‌گذاری در رمز ارزها احتیاط کامل را در نظر داشته باشند، افزود: مبنای قیمت‌گذاری برای رمز ارزها وجود ندارد، به همین دلیل ممکن است نوسان‌های شدیدی را در این بازارها شاهد باشیم و سرمایه‌گذاران را با زیان مواجه کند.
سفید و سیاه اصلاح بورس
دنیای‌اقتصاد- شروین شهریاری : شاخص کل بورس تهران در پایان معاملات هفته گذشته به محدوده یک میلیون و ۲۸۸ هزار واحد نزول کرد تا تمام رشد تابستانی سهام بازپس داده شود. هرچند سهام همچنان در قیاس با دیگر گزینه‌های سرمایه‌گذاری، صدرنشین بازدهی در سال۹۹ بوده، اما این فاصله رو به کاهش است. ضمن آنکه به لطف گزارش‌های سودآوری اخیر بنگاه‌های بورسی، نسبت قیمت بر درآمد کل بازار بر اساس تعمیم سودآوری فصل تابستان به ۱۲ ماه بعدی به محدوده ۱۰ واحد رسیده است؛ نسبتی که پیش‌تر تا بیش از ۲۰ واحد افزایش یافته بود. هرچند به‌نظر می‌رسد همچنان انتظارات تورمی در کانون توجه بورس‌بازان قرار دارد، اما با تخلیه آثار هیجانات قبلی و اصلاح قیمت سهام امیدواری به بازیابی تعادل بورس در کوتاه‌مدت افزایش یافته است و می‌تواند مسیری روشن برای بازگشت روزهای سبز به تالار شیشه‌ای به ارمغان بیاورد. نشانههای اولیه این تعادل در معاملات روز پایانی هفته گذشته رصد شد و فرجام آن به نتایج انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در روزهای آینده وابسته است.
بورس تهران هفته گذشته شاهد یکی از جدی‌ترین افت‌های هفتگی خود بود تا جایی که به‌رغم داشتن یک روز کاری کمتر، با افت ۸/ ۸ درصدی شاخص، میزان سقوط دماسنج بازار از نقطه اوج ۱۹ مرداد به محدوده ۳۸ درصد رسید و رشد این متغیر از ابتدای سال هم به ۱۵۱ درصد محدود شد. این رشد هر چند کماکان در صدر جدول بازده دارایی‌ها در سال ۹۹ می‌ایستد اما فاصله آن با سایر دارایی‌ها شامل سکه طلا، ارز و مسکن کمتر شده است. اصلاح شتابان بورس در حالی صورت می‌گیرد که به لطف گزارش‌های سودآوری اخیر شرکت‌ها، نسبت قیمت بر درآمد کل بازار بر اساس تعمیم سودآوری فصل تابستان به ۱۲ ماه بعدی به محدوده ۱۰ واحد رسیده است؛ نسبتی که پیش‌تر تا بیش از ۲۰ واحد بر اساس پیش‌بینی سود تحلیلی شرکت‌ها در ۱۲ ماه آتی افزایش یافته بود که به زعم برخی، ارزش‌گذاری پایداری به شمار نمی‌رفت. حال با تخلیه آثار هیجانات قبلی و اصلاح قیمت‌های سهام، امیدواری به بازیابی تعادل بورس در کوتاه‌مدت افزایش یافته است؛ تعادلی که البته در روز چهارشنبه نشانههای اولیه آن رصد شد و فرجام آن تا حدی به نتایج تحولات سیاسی در روزهای آینده ناشی از انتخابات آمریکا بستگی دارد.
پیشواز بایدنی بورس
این گمانه نزد اکثریت فعالان اقتصادی وجود دارد که در صورت عدم انتخاب مجدد ترامپ، ارزش ریال در کوتاه‌مدت مستعد افزایش است و طرف عرضه در اقتصاد ایران به لحاظ امکان دسترسی به ذخایر ارزی و نیز فروش نفت تقویت می‌شود. فارغ از اینکه این گمانه چقدر در عمل محقق خواهد شد، عامل انتظارات در کوتاه‌مدت به خودی خود تاثیر خود را خواهد گذاشت و احتمالا قبل از آشکار شدن نتایج واقعی تحولات، نرخ‌ها به ویژه در بازار ارز را متاثر می‌کند. برای بورس تهران، از منظر ارزش‌گذاری سهام، مهمترین عامل همین نرخ تبدیل دلار به ریال است چرا که بخش عمده فروش شرکت‌های سنگین وزن بازار به نحو مستقیم یا غیرمستقیم از این متغیر اثر می‌پذیرد. از این جهت، طبیعی است که کاهش معنادار ارز خبر خوبی به لحاظ بنیادی برای سهامداران بخش مهمی از شرکت‌ها تلقی نمی‌شود. بنابراین، بخشی از کاهش پرشتاب اخیر سهام در کنار عوامل رفتاری و هیجانی می‌تواند با این گمانه انتخاباتی مرتبط باشد. به این ترتیب، در حالی که فعالان بازار ارز کماکان سناریوی تداوم وضع موجود را مد نظر دارند، سهامداران تا حدی به پیشواز لحاظ کردن نتایج شکست احتمالی ترامپ رفته‌اند. در مورد اینکه در این سناریو نرخ دلار تا کجا قابل کاهش به شکل پایدار (و نه لحظه‌ای) است شاید مرور تجربه سال ۹۲ که شباهت‌هایی به لحاظ سیاسی و اقتصادی و شرایط تحریم‌ها با اصلاح قیمت در بورس به چه معنا است؟ وضعیت فعلی دارد راهگشا باشد. از این منظر، مطالعه کف نرخ‌ها نسبت به سقف گویای آن است که میزان افت دلار در برابر ریال در محدوده ۳۰ درصدی محقق شده است؛ نوسانی که به‌طور میانگین در مقاطع مختلف دیگر در ۴۲ سال گذشته در اثر تغییر فضای انتظاری در بازه زمانی کوتاهی روی داده است. به این ترتیب، با لحاظ کردن سقف ۳۲ هزار تومانی، شاید بتوان محدوده تعادلی ۲۲ تا ۲۳ هزار تومان در صورت تکرار الگوهای تاریخی را به‌عنوان سطح تعادلی جدید دلار در نظر داشت. با توجه به اینکه نرخ مزبور به میانگین فصل تابستان نزدیک است، می‌توان انتظار داشت سودآوری شرکت‌ها در کوتاه‌مدت با افت مهمی مواجه نشود؛ شرایطی که موجب می‌شود افت اخیر قیمت‌های سهام عملا به معنای لحاظ کردن آثار افت احتمالی ارز باشد و در مواجهه با خود اتفاق، از کاهش‌های هیجانی بیشتر تا حدی در امان باشد.
ساز ناکوک فروش اوراق بدهی
سریال ناکامی‌های دولت در فروش اوراق بدهی در بازار سرمایه به‌عنوان یکی از کم‌هزینه‌ترین روش‌های تامین کسری بودجه در هفته گذشته نیز با فروش کمتر از ۱۰۰ میلیارد تومان کماکان ادامه یافت. اصرار عرضه‌کننده به عدم افزایش نرخ پیشنهادی سود موثر از محدوده ۲۰ تا ۲۱ درصد موجب عدم استقبال خریداران و ناموفق ماندن فروش اوراق شده است. این در حالی است که در بازار بین بانکی براساس شنیده‌ها نرخ استقراض به محدوده ۲۲ درصد (سقف کانال نرخ‌گذاری بانک مرکزی) رسیده است. همزمان، افزایش فشارها در جهت جبران کاهش قدرت خرید جامعه در قالب بسته‌های معیشتی منجر به تصویب طرح اعطای کالا برگ در مجلس شده است. براین اساس، دولت موظف می‌شود از محل فروش دارایی‌های مازاد خود با سقف اعتباری ۳۰ هزار میلیارد تومان به توزیع یارانه بپردازد. تصویب طرح مزبور در حالی صورت می‌پذیرد که منابع کافی برای پوشش بودجه جاری هم در غیاب فروش اوراق بدهی وجود ندارد، چه برسد به آنکه هزینه‌های جدید تعریف شود. از سوی دیگر، در فضایی که تقاضا برای استقراض از سمت دولت بالاست و همین مساله طبیعتا منجر به گران شدن هزینه پول می‌شود، مقاومت زیادی نزد سیاست‌گذاران جهت افزایش نرخ‌های سود اوراق بدهی (که در نهایت منجر به رشد نرخ سود در کل شبکه بانکی می‌شود) به چشم می‌خورد. جایگزین افزایش نرخ سود و جذب منابع از اصلاح قیمت در بورس به چه معنا است؟ محل فروش اوراق در شرایط محدودیت درآمدهای نفتی چیزی جز اضافه برداشت از بانک مرکزی و رشد پایه پولی نیست؛ ضمن آنکه در صورتی که بانک مرکزی بخواهد در برابر افزایش طبیعی نرخ سود به دلیل تقاضای فزاینده استقراض مقابله کند عملا راهی جز جبران آن از محل افزایش پایه پولی (چاپ پول) ندارد؛ رویکردی که در هفته گذشته در عملیات بازار باز با خرید بیش از ۱۱ هزار میلیارد تومان اوراق بدهی از بانک‌ها کلید خورد. ادامه این روند، با توجه به نرخ تورم ۷ درصدی مهر ماه، تهدید افزایش التهاب تورمی در کل اقتصاد و ورود به چرخه باطل کسری‌های بزرگ‌تر و نیاز به تامین نقدینگی بیشتر از محل پول پر قدرت بانک مرکزی را در بر دارد.
بازارهای جهانی و بهترین سناریوی انتخاباتی
اخیرا بانک مشهور سرمایه‌گذاری آمریکا چهار سناریو را درخصوص نتایج انتخابات آمریکا تصویر کرده است که هر یک مطلوبیت متفاوتی برای بازارهای جهانی دارد. از نظر این تحلیل، با توجه به آنکه احتمالا نتیجه انتخابات مجلس نمایندگان با اطمینان زیادی به نفع حزب دموکرات رقم خواهد خورد عملا مهمترین نتایج بلاتکلیف عبارت از انتخاب ریاست جمهور و مجلس سنا خواهد بود. بهترین سناریو از نظر این تحلیل انتخاب بایدن و برد دموکرات‌ها در سنا خواهد بود. این سناریو امکان اجرای بی‌وقفه برنامه‌های تحریک اقتصادی و افزایش مخارج زیرساختی آمریکا را فراهم می‌کند که با چاپ پول متناظر توسط فدرال رزرو، شرایط رویایی برای بازارها به‌لحاظ تحریک مالی و پولی رقم می‌زند. سناریوی کمتر مطلوب ادامه وضع فعلی یعنی انتخاب ترامپ و حفظ اکثریت سنای جمهوری‌خواه است. در این حالت هم سناریوهای تحریک اقتصادی با شیب کمتری مصوب و اجرا خواهند شد. سناریوی سوم، انتخاب ترامپ و سنای دموکرات است که به دلیل افزایش مناقشات سیاسی در واشنگتن احتمالا اجرای سریع و موثر طرح‌های اقتصادی را با چالش مواجه می‌کند. بدترین حالت اما عبارت از انتخاب بایدن و باقی ماندن کنترل مجلس سنا در اختیار جمهوری‌خواهان است. در این فضا، اصلاح قیمت در بورس به چه معنا است؟ بانک سرمایه‌گذاری آمریکا تخمین می‌زند که علاوه بر تشدید مناقشات سیاسی، مجلس سنا به یک مانع مهم در مسیر اجرای برنامه‌های تحریک اقتصادی پر‌دامنه و کسری‌زا توسط دولت بایدن تبدیل خواهد شد. از منظر بورس تهران نیز، با توجه به تاثیر مشابه هر سناریو بر قیمت جهانی مواد خام و کالا، تعقیب تحولات انتخاباتی هفته جاری به دلیل ترسیم چشم‌انداز نرخ فروش کالاهای صادراتی حائز اهمیت زیادی است.
ظهور نشانههای اصلاح قیمت در بورس/ تشریح عوامل اثرگذار در ریزش ۱۷ هزار واحدی شاخص
یک کارشناس بازار سرمایه گفت: امروز شاهد ریزش ۱۷ هزار و ۵۲۳ واحدی در شاخص کل بودیم که عمدتا متاثر از ترس از آینده، ترس از اثرگذاری شیوع ویروس کرونا بر روی اقتصاد جهانی و احتمال بر جای گذاشتن آثار مالی و اقتصادی شدید در اقتصاد کشور است که می‌تواند به تبع افت اقتصاد جهانی یا تعطیلی فعالیت‌های اقتصادی در داخل کشور باشد.
حمید میرمعینی در گفت‌وگو با ایلنا درباره علت ادامه ریزش شاخص در بازار سرمایه اظهار داشت: امروز شاهد ریزش 17 هزار و 523 واحدی در شاخص کل بودیم که عمدتا متاثر از ترس از آینده، ترس از اثرگذاری شیوع ویروس کرونا بر روی اقتصاد جهانی و احتمال بر جای گذاشتن آثار مالی و اقتصادی شدید در اقتصاد کشور است که می‌تواند به تبع افت اقتصاد جهانی یا تعطیلی فعالیت‌های اقتصادی در داخل کشور باشد.
وی درباره ایجاد تعادل در بازار سرمایه گفت: تعادل به معنای آن است که عرضه و تقاضا در نقطه بهینه قیمتی به یکدیگر برسند و این تعادل تا زمانی که عرضه کننده کم نشود و تقاضا وجود نداشته باشد اتفاق نمی‌افتد.
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: تقاضا زمانی وارد می‌شود که قیمت همچنان جذاب باشد و عرضه زمانی کمتر می‌شود که به سقف قیمتی رسیده باشد. بنابراین تعادل را بازار تعیین می‌کند و با حرف نمی‌توان در بازار سرمایه ثبات ایجاد کرد.
میرمعینی در پاسخ به این سوال که به نظر شما ریزش در بازار سرمایه تا چه زمانی ادامه خواهد داشت، گفت: معتقدم تا زمانی که دولت و مسئولان اقتصادی بسته حمایتی برای بازار سرمایه در این شرایط تعریف نکنند ریزش‌ها عمیق‌تر و شدیدتر خواهد بود.
وی افزود: در تمام دنیا شاهد این هستیم که دولت‌ها برای حمایت از بورس‌ها بسته حمایتی و محرک تعریف کرده‌اند ما هم از دولت که همواره سیاست انتقال نقدینگی به بازار سرمایه را پیش رو داشت انتظار داریم که بسته حمایتی برای تقویت بازار تعریف کند.
این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: هنوز ابعاد اثرگذاری ویروس کرونا بر اقتصاد جهانی مشخص نیست اما به هر حال از این شرایط عبور خواهیم کرد و بازارها به حالت عادی برمی‌گردند اما برای اینکه رفتار هیجانی و وحشت‌زده در بازار سرمایه به بحران تبدیل نشود دولت باید هر چه سریع‌تر نسبت به اجرای بسته‌های حمایتی اقدام کند.
وی با اشاره به آغاز زمان اصلاح قیمت‌ها در بازار سرمایه گفت: همین عواملی که امروز شاهد آن هستیم می‌تواند عامل اصلاح قیمت‌ها باشند و به طور قطع اصلاح قیمت بدون نشانگرها و سیگنال‌ها رخ نمی‌دهد.
میرمعینی تاکید کرد: این شرایط بازار نشانههای اصلاح قیمت است و هر کدام از عوامل از جمله شیوع ویروس کرونا، اثرات اقتصاد جهانی و سیاست‌های داخلی می‌توانند عامل اصلاح قیمت سهام در بازار باشند.
وی با بیان اینکه بازار سرمایه بازار سفته‌بازی است و عده‌ای در این میان با هدف نوسان‌گیری وارد بورس می‌شوند گفت: نوسان‌گیری ذات بازار است و در تمام بورس‌های جهانی شاهد این رفتارها هستیم چرا که دیدگاه‌های مختلف محل زد و خورد برای تعیین قیمت‌ها هستند.
این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که کدامیک از نمادها بیشترین اثر را در ریزش 17 هزار واحدی داشتند گفت: عمدتا نمادهای بزرگ بیشترین اثرگذاری را دارند، نمادهایی که ارزش بازار آنها بالاتر است اثرگذارتر هستند.
میرمعینی ادامه داد: شرکت ملی مس با 1550 واحد، هلدینگ خلیج فارس با 1524 واحد و فولاد مبارکه با 1258 واحد بیشترین اثرگذاری را در ریزش شاخص داشتند.
وی با بیان اینکه به هر حال بازار سرمایه بازار ریسک و بازده است گفت: باید دید افراد چقدر تحمل ریسک در این بازار را دارند و با چه افق زمانی در این بازار سرمایه‌گذاری کرده‌اند تمام این عوامل در رشد و افت شاخص تاثیرگذار هستند.
دیدگاه شما