سفتهبازی در بورس را بشناسیم
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: برای کاهش افت بازار به بازارگردانها و نهادهای مالی بزرگ اجبار میکنیم تا به کمک بازار بیایند.
شاخصسازی با پول تورمی
روز گذشته سخنگوی دولت، با استناد به مصوبه قانونی سال ۹۴، اعلام کرد که از هفته آینده یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی در جهت پایداری بازار سرمایه مورد استفاده قرار میگیرد. موضوعی که سیاستمداران، هدف اجرای آن را حمایت از سهامداران خرد اعلام کردند.
انتقال یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار
رئیس سازمان بورس گفت: دولت بعد از حدود ۵ سال با توجه شرایط کنونی بازار بورس برای اجرایی شدن قانون انتقال یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی.
بازارگردانان از شنبه به کمک بازار سرمایه می آیند
در جلسه امروز رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با حقوقیهای بازار سرمایه تصمیماتی در رابطه با نحوه بازارگردانی در بورس گرفته شد.
خبر مهم رئیس سازمان بورس
قالیباف اصل گفت: با ایجاد شرایط فنی به دنبال این هستیم که هر روز هفته، شاهد عرضههای اولیه در بورس باشیم.
مصوبه جدید هیئت مدیره سازمان بورس/استقلال مالی مدیران شرکت ها
یک بام و دو هوای دولت در واگذاری دارا دوم
در حالی که بازار بورس خود را آماده ورود دومین صندوق ETF میکرد، هیئت واگذاری دیروز به یکباره از لغو واگذاری دارا دوم و تغییر شیوه واگذاری خبر داد.
سایه روشن بورس املاک/ابزار خانهدار شدن یا بازار تازه سفتهبازی؟
شورای عالی بورس در حالی با راهاندازی بورس املاک موافقت کرده که برخی کارشناسان آن را بازاری غیر ضروری دانسته و درباره خطر شکلگیری بازار جدید .
۳۰ درصد بورس املاک در اختیار عموم است
دبیر شورای عالی بورس و اوراق بهادار از مصوبه یکصد و هشتاد و هفتمین جلسه این شورا برای تأسیس بورس املاک، مستغلات و .
۳۰ درصد دیگر از سهام عدالت قابل فروش شد
قالیباف اصل گفت: براساس آیین نامه سهام عدالت که امروز نهایی شده،۳۰ درصد دیگر از سهام عدالت قابل فروش شد.
کارگزاریها و بانکها و اعتراض شدید سهامداران سهام عدالت
در حالی که بانکها و کارگزاریها فروش مبلغ سهام عدالت را قطره چکانی انجام میدهند و هیچ شفافیتی در این زمینه وجود ندارد، رئیس جمهور از آزادسازی ۳۰ درصد دیگر تا عید غدیر خبر داده است.
کارمزد سازمان بورس از معاملات ۵۰ درصد کاهش یافت
استعلامات سازمان بورس و سازمان ثبت الکترونیکی میشود
رییس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور از توافق بر سر الکترونیکی شدن استعلامات بین دو سازمان بورس و سازمان ثبت خبر داد
چرا از عرضه اولیه خبری نیست؟
با وجود وعده هر آخر هفته یک عرضه اولیه در فرابورس و همچنین از بین بردن موانع عرضه اولیه شرکتهای بزرگ در بورس، ۲۰ روز از آخرین عرضه اولیه.
بازار سرمایه با قدرت به جلو حرکت می کند
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: شرایط فعلی، فرصت خوبی برای توسعه بازار سرمایه است تا جایگاه بیشتری در اقتصاد ملی پیدا کند.
سخنی کوتاه با رئیس جدید سازمان بورس اوراق بهادار
آقای قالیباف! تصدیق می فرمایید دانش و مهارتی که شما را به اینجا رسانده است برای ماندنتان در جایگاه رئیس سازمان بورس کفایت نمی کند. پس همواره باید بیاموزید و با شجاعت مبارزه کنید چون بازار بورس محملی برای آزمون و خظا مدیریتی نیست
طنابکشیهای بورس تمام شد/ محمدی رفت تا قالیباف دوباره رئیس شود
با رفتن محمدی و بازگشت مجدد قالیباف اصل، طنابکشیها در بورس نیز تمام شد تا بازار سرمایهای که با دریایی از نقدینگی روبرو و رشد قابلتوجهش همه را غافلگیر کرده بود، روزهای متلاطم آخر سال 98 را دیگر به خود نبیند.
پیش بینی یک ماه قبل دکتر سجادی پناه مبنی بر استعفای رئیس سازمان بورس یا وزیر اقتصاد
گویا پیش بینی های دکتر مجید سجادی پناه مبنی بر سیاست های غلط سازمان بورس و لزوم استعفای وزیر اقتصاد یا رئیس سازمان بورس در حال تحقق است
قالیباف را بهتر بشناسیم
دکتر محمدباقر قالیباف در شهریورماه سال ١٣٤٠ در شهر ییلاقی طرقبه در خانواده ای مذهبی پا به عرصه هستی نهاد.
وداعِ غریبانه یک فرمانده با برادرش
حسن برادر فرمانده لشکر بود و با وجود اینکه حدود ۵۰ متر آن طرفتر، برادر بزرگتر درحال فرماندهی بود، برادر کوچکتر، این طرف با بدن مجروح منتظر بود.
سفتهبازی در بورس را بشناسیم
نتایج سرشماری سال ۹۵، با ۸ پیام کلیدی در دو حوزه «جمعیت» و «بازار مسکن» از سالمندتر شدن جمعیت ایران - کاهش جمعیت جوان - حکایت دارد.
روزنامه دنیای اقتصاد: نتایج سرشماری سال ۹۵، با ۸ پیام کلیدی در دو حوزه «جمعیت» و «بازار مسکن» از سالمندتر شدن جمعیت ایران - کاهش جمعیت جوان - حکایت دارد.
یافتههای سرشماری نشان میدهد رشد ۲۱ درصدی و ۱۲ درصدی جمعیت «میانسال» و «سالخورده» نسبت به سال ۹۰ باعث شده هماکنون ۵۲ درصد کل جمعیت کشور را افراد بالای ۳۰ سال تشکیل دهند. «رشد ۵۵ درصدی تعداد خانههای خالی» پیام دیگر این سرشماری است که کارشناسان علت آن را در «سونامی سفتهبازی در بورس را بشناسیم ساخت و سازهای غیرمصرفی سالهای ۹۰ تا ۹۲» و «رکود بعد از آن» عنوان میکنند.
نتایج کلی سرشماری سال ۱۳۹۵ در ۸ سرفصل کلیدی آخرین جزئیات ترکیب جمعیتی و نیز وضعیت مسکن خانوارهای کشور را تشریح کرد. نمایش وضعیت کشور در قالب این ۸ تابلو حاکی از این است که میزان شتاب کاهشی نرخ رشد خانوار بیش از شتاب کاهشی نرخ رشد جمعیت است. در فاصله سالهای ۹۰ تا ۹۵، جمعیت و خانوار به ترتیب با رشد سالانه ۲۴/ ۱ درصد و ۳/ ۳ درصد همراه شد، اما نرخ رشد سالانه جمعیت به شیب منفی خود که از سال ۸۵ شروع شده بود، ادامه داد؛ درحالیکه شیب رشد سالانه تعداد خانوار بعد از صعود در فاصله ۸۵ تا ۹۰ طی ۵ سال بعد از آن کاهشی شد.
به این ترتیب میل منفی به فرزندآوری در خانوارها نسبت به ازدواج بیشتر شده است. آمارها همچنین حاکی از افزایش جمعیت مستاجران کشور است. افزایش ۵۵درصدی خانههای خالی در مقایسه با سال ۹۰ که حدود دو برابر میزان استاندارد جهانی نسبت خانههای خالی است، یافته آماری دیگر سرشماری امسال است که مقایسه آن با رشد ۱۴ درصدی کل موجودی مسکن کشور در این پنج سال، مویدی بر سمتوسوی نادرست سرمایهگذاری در بخش ساختوساز به سمت لوکسسازی در سالهای ۹۰ تا ۹۲ محسوب میشود. به گزارش «دنیای اقتصاد»، امیدعلی پارسا، رئیس مرکز آمار ایران در نشست خبری روز گذشته، جمعیت خالص کشور را در مرز ۸۰ میلیون نفر عنوان و اظهار کرد: بر اساس نتایج سرشماری ۹۵، جمعیت کشور در حال حاضر ۷۹ میلیون و ۹۲۶ هزار و ۲۷۰ نفر است که ۵۱ درصد آن را مردان و ۴۹ درصد آن را زنان تشکیل میدهند.
نخستین تابلو یا سرفصل تشریح آمارهای کلی جمعیت کشور تابلوی رشد جمعیتی کشور است. نرخ رشد سالانه جمعیت کشور در فاصله ۹۰ تا ۹۵ معادل ۰۵/ ۰ واحد درصد کاهش یافته و از ۲۹/ ۱ درصد در سال ۹۰ به ۲۴/ ۱ درصد رسیده است. به این ترتیب کاهش شیب رشد جمعیت یک هشدار جدی برای کشور محسوب میشود که باید در سیاستگذاریهای کلان مورد توجه قرار گیرد. در عین حال پارسا میزان رشد سالانه خالص جمعیت کشور در طول سالهای ۹۰ تا ۹۵ را ۹۵۵ هزار نفر اعلام کرد که این میزان در سالهای ۸۵ تا ۹۰ حدود ۹۳۱ هزار نفر بوده است.
از سوی دیگر تابلوی دوم تصویری از تعداد خانوارهای کشور را پیشرو میگذارد. در این تابلو تعداد خانوارهای کشور نسبت به سال ۹۰، ۱۴ درصد رشد داشته و از ۲۱ میلیون و ۱۸۵ هزار خانوار در سال ۹۰ بالغ بر ۲۴ میلیون و ۱۹۵ هزار خانوار در حال حاضر افزایش یافته است. در واقع نتایج سرشماری ۹۵ همچنین در قالب سومین سرفصل حاکی است خانوارهای ایرانی در حال کوچکتر شدن هستند. بر اساس گزارش مرکز آمار، بعد خانوار که در سال ۵۵ معادل ۰۲/ ۵ نفر بوده است در اواسط دهه ۸۰ به ۰۳/ ۴، در سال ۹۰ به ۵/ ۳ و اکنون به ۳/ ۳ نفر کاهش یافته است.
علت بروز سونامی خانههای خالی
به گزارش «دنیای اقتصاد»، چهارمین سرفصل و تابلوی تحلیل آماری نتایج سرشماری حاصل آمارهای مالکیت و سکونت است. نتایج سرشماری ۹۵ حاکی از افزایش ۵۵ درصدی خانههای خالی در کشور نسبت به سال ۹۰ است و این در حالی است که در این مدت کل موجودی مسکن کشور با احتساب خانههای خالی تنها ۱۷ درصد افزایش یافته است. کل موجودی مسکن کشور در سال ۹۰ حدود ۲۱ میلیون و ۶۶۳ هزار واحد بوده که با ۱۷ درصد رشد به ۲۵میلیون و ۴۱۲ هزار واحد در سال ۹۵ رسیده است. در مقابل، آمار خانههای خالی از یک میلیون و ۶۶۳ هزار واحد در سال ۹۰ به ۲ میلیون و ۵۸۷ هزار واحد در سال جاری افزایش یافته و حدود ۵۵ درصد رشد کرده است. مقایسه این دو آمار به خوبی اتلاف سرمایه ساختمانی عمدتا در سالهای ۹۰ تا ۹۲ را آشکار میکند و نشان میدهد بخش زیادی از ساختوسازها در این فاصله غیرمصرفی، لوکس و متراژ بزرگ بوده که با جنس خانوارها (با ابعاد کوچکتر از یک دهه قبل) سازگار نبوده است.
با این حساب نسبت خانههای خالی به کل موجودی واحدهای مسکونی کشور ۱۱ درصد است که نشان میدهد از هر ۱۰ خانه در کشور، حداقل یکی خالی است. این وضعیت البته در تهران بحرانیتر است. بنابر اعلام پارسا، رئیس مرکز آمار ایران، تعداد خانههای خالی در تهران از ۳۲۷ هزار واحد در سال ۹۰ به ۴۹۰ هزار واحد افزایش یافته و اکنون ۱۳درصد از کل موجودی واحدهای مسکونی پایتخت(۳میلیون و ۸۹۰ هزار واحد شامل کل واحدهای مسکونی در حال استفاده و بدون استفاده) خالی است. این در حالی است که استاندارد جهانی نسبت خانههای خالی بین ۴ تا ۶درصد کل واحدهای یک شهر یا کشور است. به عبارت دیگر حداکثر ۴ تا ۶ درصد از خانههای هر شهر باید برای مواقع نقلوانتقال مسکن یا مهاجرت و تقاضای جدید خالی باقی بماند.
با این حال در کشور دو برابر و در تهران بیش از دو برابر این استاندارد خانه خالی وجود دارد. علت ایجاد چنین شرایطی را باید در ابتدای دهه ۹۰ جستوجو کرد. در سالهای ۹۰ تا نیمه ۹۲ همزمان با افزایش قیمت مسکن بانکها از طریق شرکتهای وابسته وارد ساخت و ساز شدند و فضای سفتهبازی بر بازار حاکم شد که سازندگان به دنبال انتفاع مالی بدون درک روشنی از نیاز طرف تقاضا بودند و این وضعیت سونامی خانههای خالی را روانه مسکن کشور کرد؛ ضمن اینکه رکود نیمه سال ۹۲ تا پایان سال ۹۴ ناشی از رکود فقدان قدرت خرید متقاضیان مسکن و تخلیه حباب نیز به این وضعیت دامن زده است.
پنجمین تابلوی آماری حاکی از افزایش آمار مستاجران در بازار مسکن کشور سفتهبازی در بورس را بشناسیم سفتهبازی در بورس را بشناسیم است که از سونامی ساختوساز لوکس در اوایل دهه ۹۰ تاثیر گرفته است. در واقع از آنجا که ساختوسازهای لوکس تاثیری در خانهدار شدن متقاضیان مصرفی نداشته، آمار مستاجران در سال ۹۵ نسبت به سال ۹۰ با افزایش روبهرو شده است. آنگونه که سکاندار مرکز آمار ایران اعلام کرد، در سال ۹۰ حدود ۶/ ۲۶ درصد از ایرانیان در محل سکونت استیجاری ساکن بودند که این آمار در سرشماری ۹۵ با حدود ۴ واحد درصد افزایش به ۸/ ۳۰ درصد رسیده است.
تابلوی ششم جمعیتی که دیروز از سوی مرکز آمار رونمایی شد، حکایت از کاهش سهم مجردهای ازدواج نکرده دارد و سهم این گروه را نسبت به کل خانوارهای کشور در حال تنزل نشان میدهد. بهطور کلی آمار مردان هرگز ازدواج نکرده از ۳۸ به ۳۴ درصد و آمار زنان هرگز ازدواج نکرده از ۳۰ به ۲۶ درصد نسبت به کل جمعیت رسیده است. همچنین نسبت جمعیتی کشور در حال حاضر ۱۰۳ است؛ به این معنا که به ازای هر ۱۰۰ زن، ۱۰۳ مرد در کشور وجود دارد که این میزان یک درصد نسبت به سال ۹۰ افزایش یافته است. این تابلوی آماری حاکی از افزایش جمعیت مجردهای حاصل از طلاق است و نسبت به افزایش طلاق در کشور هشدار جدی میدهد. بر اساس اعلام پارسا، سهم مردان مجرد بدون همسر ناشی از طلاق از ۷/ ۰ درصد در سال ۹۰ به ۲/ ۱ درصد در سال ۹۵ افزایش یافته و در زنان نیز آمار ۴/ ۱ درصدی سال ۹۰ به ۲/ ۲ درصد در سال جاری رسیده است. تابلوی هفتم جمعیتی که دیروز در نشست خبری مرکز آمار از آن پردهبرداری شد نیز هشدار دیگری در زمینه نسبت جمعیتی کشور است که باید مورد توجه سیاستگذاران جمعیتی و از سوی دیگر سازندگان ملک قرار گیرد. آمارها حاکی از افزایش سهم جمعیت سالمند با سن بیش از ۶۵ سال از ۷/ ۵ درصد در سال ۹۰ به ۱/ ۶ در سال جاری است.
این افزایش جمعیت در گروه میانسالان (۳۰ تا ۶۴ سال) نیز مشهود است به نحوی که سهم آنها از کل جمعیت کشور به ۸/ ۴۴ درصد رسیده و در مجموع نشان میدهد بیش از نیمی از جمعیت کنونی کشور (۵۱ درصد)را افراد میانسال و سالمند تشکیل میدهد. به این ترتیب نیاز آتی بازار مسکن، تولید بیشتر خانههایی مناسب سکونت جمعیتی است که رو به سالمندی میرود.
هشتمین سرفصل آماری نشست خبری روز گذشته مرکز آمار ایران موید ورود سالانه ۶۷۰هزار تقاضای جدید ناشی از ازدواج است. رشد آمار خانوارها حاکی از این است که بهطور متوسط سالانه ۶۷۰ هزار خانوار جدید ناشی از ازدواج تشکیل میشود که میتوان بهعنوان تقاضای بالقوه مسکن از سفتهبازی در بورس را بشناسیم آن یاد کرد. در واقع حداقل تقاضای سالانه مسکن از محل ازدواجهای جدید ۶۷۰ هزار واحد است که باید در بازار مسکن به آن پاسخ داده شود. هر چند با احتساب خانههای کلنگی در حال تخریب و نوسازی، خانههایی که بازسازی میشوند و نیز مولفه فوت جمعیت و سهم آن در خانهدار شدن خانوادهها، تقاضای واقعی مسکن سالانه ۹۰۰ هزار واحد است.
این سرفصل آماری ارائه شده همچنین ناظر بر افزایش جمعیت شهرنشین کشور است. برابر اعلام رئیس مرکز آمار ایران، آمار خانوارهای شهری از ۴/ ۷۱ درصد به ۷۴ درصد در سال جاری افزایش یافته است. در این نشست خبری همچنین آماری از افزایش جمعیت مهاجران افغانی، عراقی و پاکستانی ارائه شد. آنگونه که پارسا اعلام کرد: ۸/ ۹۷ درصد از جمعیت کشور ایرانی هستند و سهم تبعه افغان از جمعیت در حال حاضر ۹۸/ ۱ درصد است. البته آمار این گروه از مهاجران از یک میلیون و ۴۵۲ هزار نفر در سال ۹۰ به یک میلیون و ۵۸۳ هزار نفر افزایش یافته است. این در حالی است که شمار مهاجران عراقی از ۵۱ هزار و ۵۰۰ نفر در سال ۹۰ به ۳۴ هزار و ۵۰۰ نفر کاهش یافته و جمعیت تبعه پاکستان نیز از ۱۷ هزار و ۷۰۰ نفر در سال ۹۰ اکنون به ۱۴ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر رسیده است.
خرید گروهی در بورس
خرید گروهی در بورس
به گزارش اقتصادنیوز سلیمان کرمی خبرنگار بورس با اشاره به این موضوع نوشت: افراد بالادستی هرم دستشان در جیب عضوهای جدید است. خریدهای گروهی سهام نیز با چنین مکانیزمی هر روز بیشتر میشود و در نبود برخورد قانونی، افراد تازهوارد و نابلد معاملات را بیش از پیش در تله میاندازد. این موضوع در نهایت ضربه سنگینی به اعتماد عمومی نسبت به بازار سهام وارد خواهد کرد.
طی روزهای اخیر موضوع گروهها و افرادی که بدون مجوز سیگنال خرید و فروش ارسال میکنند و دانسته یا ندانسته درحال دستکاری قیمت هستند داغ شده است. از طرفی نیز میزان حباب در برخی از نمادها به حدی شدید شده است که نگرانی بالایی شکل گرفته است. در میان این نمادها شرکتهای سرمایهگذاری با کمترین دانش لازم برای ارزشگذاری مشاهده میشوند و زمانیکه حباب در برخی از این نمادها و نظر فعالان بازار در این خصوص مشاهده میشود هراس برای کل معاملات سهام وجود دارد. شخصی که هیچ آگاهیای از حباب ۱۰ برابری قیمت یک سهم ندارد و همچنان میخرد با چه استدلالی ممکن است که از فروش سهم خود در هر قیمتی عقب بنشیند. بیش از هر چیز دیگری اعتماد عمومی به بازار سهام به سبب چنین رفتارهایی و دستکاری قیمت ضربه خواهد دید که به نفع هیچ یک از فعالان همیشگی بازار نیست.
در بورس تهران نیز مشابه هر بازار مالی سفتهبازی بخشی از معادله نوسان قیمتی سهم محسوب میشود. حال ممکن است که عدهای با آگاهی از ریسک و بهواسطه اینکه از قطار بازار جا نمانند در معاملات سوداگرانه شرکت کنند و ممکن است عدهای نیز توهم آگاهی از وضعیت سهام را داشته باشند؛ درحقیقت ناآشنا با بازی درحال ایجاد ریسک سنگین روی سرمایه خود هستند. گرچه میتوان سهام ارزنده در بازار سهام با معیارها و سناریوهای مختلف پیدا کرد، اما از طرفی بازی کنونی برخی از سهمها به جایی رسیده که برای توجیه قیمت باید حالت اغراقشدهای از سناریوهای آتی را متصور بود؛ آن هم تنها برای توجیه قیمتهای کنونی و نه اینکه بتوان عاملی را معرفی کرد که قیمتهای بالاتر را توجیه کند.
بر این اساس برای توجیه قیمتهای کنونی سهام یا باید تورمی افسارگسیخته را انتظار داشت که با کاهش ارزش پول ملی و افزایش ارزش اسمی داراییها و رشد سود خالص اسمی شرکتها سطوح کنونی قیمت سهم را توجیه کند یا اینکه باید در انتظار تحولی عظیم در اقتصاد کشور بود که بتواند سطوح کنونی قیمت سهام را منطقی جلوه دهد. در تحول عظیم اقتصادی میتوان برای مثال به کاهش محسوس نرخ سود در بازار پول (در خصوص موانع این بخش میتوان مطالب طولانی را مطرح کرد) اشاره کرد. در نتیجه آن با افزایش نسبت قیمت به درآمد بازار رقیب، سهام نیز درصدد جبران مافات باشد. گروه کالای اساسی شامل غذا و دارو و بسیاری از صنایع کوچک بازار از جمله این دسته هستند که برای توجیه سطوح کنونی قیمت نمادهای زیرمجموعه این گروهها یا باید تورمی سنگین یا تحولی عظیم را در اقتصاد کشور انتظار داشت.
اما نگرانی اصلی جایی سراغ کارشناسان بازار سهام میآید که برخی نمادها تنها بهواسطه موجسواری عدهای روی عدم آگاهی سایر فعالان رشد کردهاند. ریشه اصلی چنین رخدادی را میتوان در عدم آگاهی یا توهم از شناخت روند دانست. حضور کانالها و گروههای تلگرامی و فعالیت برخی از افراد در شبکههای اجتماعی که با خیال راحت درحال تبلیغ خریدهای گروهی هستند، در همین راستاست، پیامهای زیادی در بازار دست بهدست میشود که افراد اعلام میکنند ما خرید گروهی داریم و به گروه ما بپیوندید. در ورودی برخی از این گروهها شرط ورود به گروه قسم و آیه و قرآن است که همه با هم میخریم و همه با هم میفروشیم.خرید گروهی در بورس
کلاهبرداران بورسی در لباس جدید درحال گسترش هستند و مقابله با این معضل، نیازمند سیستم نظارتی قدرتمندتر است. مشابه این موضوع را در سالهای قبل در اقتصاد کشور شاهد بودیم. پدیده شرکتهای هرمی گسترش روزافزونی را تجربه میکرد و گرچه در ادامه برخورد قانونی با آن صورت گرفت اما همچنان نمونههایی از آنها با تغییر لباس مشاهده میشود. قطعا در شرکتهای هرمی هم طمع کسب سودهای کلان و بدون زحمت افراد را به داخل مجموعه میکشاند. در سیستم هرمی یک شخص برای کسب سود بیشتر باید تعداد اعضای زیرمجموعه خود را افزایش میداد. به این ترتیب کسی که در راس هرم بود سودی کلان داشت و هر چه به سمت پایین هرم میرفتیم سود کم میشد اما این سیستم محکوم به فروپاشی است. هیچ کار مولدی رخ نمیداد و تنها طی یک فرآیند بالادستیها دستشان در جیب افراد پاییندست بود. وضعیت کنونی خریدهای گروهی در بازار سهام کشورمان نیز همین است. افرادی یک گروه را راهاندازی میکنند سهمی را میخرند و نموداری را نقاشی میکنند بعد طی یک حرکت هماهنگ سهم در رالی صعود قرار میگیرد. در ضعف ابزارهای مالی و عدم نظارت کافی هر روز به این گروهها اضافه میشود زیرا به سبب عدم برخورد قانونی بهصورت خودکار این فعالیتها ادامه مییابد. به این ترتیب هر روز بر تعداد افراد هرم افزوده میشود. حضور سرمایهگذار و نقدینگی جدید برای شخصی که در راس هرم قرار دارد الزامی است زیرا سود وی در ورود نقدینگی تازه به سهم نهفته است.
باید پذیرفت که عمده معاملهگران سهام در کشور حتی اصول اولیه را نمیدانند. پیش از این در مطلبی در نقد قطعی اینترنت و اثر مخرب آن بر بورس به این موضوع اشاره شده بود که اینترنت باعث شد مسیری که ۵۰ سال بورس تهران در پیمودن آن موفق نبود تنها در چند سال طی شود. اما اگر ابزارهای نظارتی کافی وجود نداشته باشد و مهمتر از آن خود معاملهگر از میزان ریسکی که در اعتماد به افراد بیاعتبار و بدون نام و نشان میپذیرد آگاه نباشد همین سطح بالای دسترسی به شبکههای اجتماعی میتواند به کل سیستم و بهدنبال آن اقتصاد کشور ضربه وارد کند. وضعیت به حدی نگرانکننده است که معاملهگران بهصورت مستقیم عنوان میکنند فلان کارگزاری خرید گروهی دارد آیا شما هم دارید یا خیر. صندوقها و کدهای حقوقی نیز مشاهده میشوند که علنی خریدهای گروهی خود را تبلیغ میکنند و از بستر فراهم شده در ورود سرمایهگذاران جدید سوءاستفاده میکنند.
بعضا همین افراد بهگونهای رفتار میکنند که گویا اتفاقا آنها منتی بر اعضای گروه خود دارند. این افراد به هیچوجه برای رضای خدا درحال سیگنالدهی به بقیه نیستند و نبودند. همین افراد از همینجا به اسم و رسمی دست یافتهاند و اگر سهمی را معرفی کرده باشند و آن سهام نیز بعد از ارائه سیگنال صعود کرده باشد نه بهواسطه دانش آنها بلکه بهواسطه الگویی است که در ذهن عموم بازار تلقین شده است. اسطورهسازی در سطح کم دانش کار چندان دشواری نیست.
در این خصوص یکی از سوالهایی که معمولا فعالان بازار پس از مشاهده جهش چندین برابری قیمت یک سهم از یکدیگر میپرسند این است که چه میزان سرمایه برای استارت اولیه رشد این سهم لازم بود. بورس تهران کمعمق است و نقدینگی سرگردان و حریص در اقتصاد کشور جولان میدهد پس روندسازی کار دشواری نخواهد بود حتی بدون سفتهبازی در بورس را بشناسیم داشتن سرمایه.
زمانی که یک شرکت با ساختار هرمی را برای شما ارائه میدهند (به قولی شما را پرزنت (present) میکنند) این سوال را بپرسید که بالاخره تعداد آدمها محدود هستند آخرین گروه یا فردی که به این شرکت هرمی وارد میشود چگونه سود میکند. بازی سهام و رالی افسارگسیخته سهام در شرایط کنونی نیز به اینگونه است که باید از گردانندگان برخی از کانالها و گروهها بپرسید که پایان صعود سهام کجاست و تا کجا میتوان صعود سهم را متصور بود. آیا واقعا چند نمودار میتواند نشان دهد که یک سهم ۱۰ برابر ارزش واقعی آن درحال معامله است یا خیر؟ در نهایت اینکه آخرین نفری که در صف خرید سهم میخرد چه کسی است. در ادامه مثالهای عینی از حباب بازار سهام آورده میشود.
همچنان شرکتهایی در بازار پایه مشاهده میشوند که بیبهانه، بیدلیل و بیهیچ سبب دیگری و تنها به پشتوانه تصور اشتباه معاملهگران از سهام رشد میکنند. برخی از طرحهای پتروشیمی در بازار پایه گرچه به گفته مدیران صنعت پتروشیمی حتی پیشبینی راهاندازی آنها تا ۱۴۰۴ (جهش سوم مورد نظر مدیران صنعت پتروشیمی) نیز وجود ندارد همچنان رشد میکنند؛ دلیل آن نیز مشخص نیست. درخصوص دارو، سیمان، خودروییها یا رویاپردازیهای صنعت کاغذ و دیگر گروهها نیز صحبت شده و میشود و بحث مفصلتری را میطلبد. اما در برخی نمادها جایی برای بحث باقی نمانده است و آنجا باید ترسید. حباب عیان برخی از سهام مشخص است اما همچنان عدهای در توهم غوطهور بوده و چشم بر حقیقت بستهاند.
شرکتهای سرمایهگذاری از منظر ارزشگذاری رویه بسیار سادهای دارند. این شرکتها پرتفویی از سهام و سایر داراییها دارند که یک ارزش دفتری دارد (حقوق صاحبان سهام). این ارزش از اختلاف دارایی و بدهی ثبتشده در دفاتر شرکت بهدست آمده است اما با توجه به قیمت روز مازاد یا کسری نسبت به ارزش دفتری نیز میتوان برای این شرکتها در نظر گرفت. حال اگر پرتفوی این شرکت سرمایهگذاری را بهصورت کامل نقدشونده بدانیم در نتیجه کل ارزش این شرکت سرمایهگذاری به راحتی از جمع مازاد (در گزارش ماهانه شرکتها) با ارزش دفتری (حقوق صاحبان سهام) بهدست میآید.
بر این اساس برای مثال اگر گفته میشود ارزش بازار «وصنا» ۱۶۰ درصد ارزش ذاتی است باید به هر نموداری یا هر کسی که سیگنال خرید میدهد شک کرد. یک سفتهبازی در بورس را بشناسیم شرکت سرمایهگذاری همه آنچه را که دارد در صورت مالی عیان است. معمولا مجالی برای رویاپردازی مانند دیگر صنایع نیست و بهصورت مشخص برای اینکه سهام شرکت سرمایهگذاری رشد کند باید سهام زیرمجموعه رشد کند. در نتیجه در یک اصل ساده اگر بنا باشد سهام شرکت سرمایهگذاری رشد کند نخست باید ارزش زیرمجموعهها رشد کند. درخصوص «وصنا» که برخی شائبه کرسی مدیریتی مطرح میکنند که فعلا غیرمعتبر است قیمت کنونی این سهم معادل قیمت ۶۰۰ تومانی «ونوین» است؛ سهام بانک اقتصاد نوین بیشترین سهم را در پرتفو «وصنا» دارد. به این معنی که برای توجیه سطوح قیمت کنونی اول باید «ونوین» به ۶۰۰ تومان برسد تا بتوان فعلا قیمتهای کنونی را پذیرفت تا درباره ادامه نوسان قیمتی تصمیم گرفت.
این موضوع به «وصنا» محدود نمیشود. «وجامی» تا ۸ برابر ارزش ذاتی و«وثوق» تا ۱۰ برابر ارزش ذاتی معامله میشود. ارزش سهم «وآوا» به دو برابر ارزش ذاتی که خود مدیران این شرکت به آن اذعان داشتند رسیده است. «وشمال» و «ومشان» نیز از دیگر نمادهایی هستند که بهصورت علنی فاصله چشمگیری از ارزش واقعی پیدا کردهاند.
در چنین شرایطی آنچه نگرانی ایجاد میکند این است که اگر چنین اصول سادهای از حباب قیمتی در نظر گرفته نمیشود معاملهگر بیمحابا خرید میکند و هیچ درکی از ریسک موجود ندارد درخصوص دیگر شرکتهایی که اتفاقا بستر رویاپردازی و روایتسازی نیز مهیا است و سهم را مدام با آن بهانه داغ میکنند وضعیت تا چه حد هشدار برانگیز است. گفتن مطالب بالا در شرایطی که سهام رشد میکند و پرشتاب بالا میرود به کام بسیاری خوش نمیآید اما لازم است تا عدهای از واقعیتهای بازار سهام آگاه شوند.
«دنیای اقتصاد» در مطلب روز شنبه با عنوان« حبابسنج بورس» به برخی از نمونههای جهانی سقوط بعد از حباب اشاره کرده بود. در این مطلب اشاره شده بود که خوشحالی از رشدهای مداوم قیمتی چشم معاملهگر را بر واقعیت میبندد اما ناگهان همه چیز تغییر میکند. در پایان تاکید میشود نمادهای ارزنده همچنان در بورس تهران وجود دارند و تعداد آنها نیز کم نیست. موقعیت سهم باید از جنبه بنیادی و بازاری و تاریخی یا هر بهانه دیگر سنجیده شود و باید نسبت به آنچه که میتوان حباب واضح در سهام خواند هشدار داد.
معاملات امروز برای سهام داران اهمیت فراوانی دارد چرا که وضعیتی مزری دارد، یعنی هم نشانههای صعود دارد و هم نشانههای…
خوشبینی بورس تهران به مذاکرات برجام
بورس تهران روز چهارشنبه را با رشد ۵۸/ ۰درصدی شاخص کل سپری کرد تا در یک روز مانده به پایان سال، شاهد بازگشت سهامداران خرد به زمین خرید سهام باشیم.
بورس تهران روز چهارشنبه را با رشد ۵۸/ ۰درصدی شاخص کل سپری کرد تا در یک روز مانده به پایان سال، شاهد بازگشت سهامداران خرد به زمین خرید سهام باشیم. در این روز خبرهای مثبت برجامی و همزمان با آن ورود نخستین خودرو به بورس کالا، خودروییها را در مقام نخست بازده روزانه و ورود سرمایه قرار داد و با اعلام نرخ ۲۰هزار تومانی برای تسعیر ارز بانکها، شاهد جنبوجوش خریداران در تالار شیشهای بودیم. در بازارهای جهانی نیز شرایط متعادل و به نفع سهام ارزیابی میشد.
بازار سهام در واپسین روز آخرین هفته سالجاری شاهد رشد ۵۸/ ۰درصدی میانگین وزنی قیمتها و در نتیجه رسیدن شاخصکل به محدوده یکمیلیون و ۳۴۵هزار واحدی بود. رشد نسبی قیمتها در این روز که با اقبال فعالان حقیقی بازار سهام و البته کاهش تقاضای حقوقیها به وقوع پیوست سبب شد تا در پایان معاملات این روز خالص تغییر مالکیت اشخاص حقیقی به حدود ۴۰ میلیاردتومان برسد و ارزش معاملات از ۱۷۵۴ میلیاردتومان فراتر نرود. آنچه که بیش از هر چیز توانست معاملات روز یادشده را با داد وستدهای روزهای قبل از آن متمایز کند، خبر تسعیر ارز بانکیها با نرخهای اعلام شده از سوی بانک مرکزی بود که به توقف همه نمادهای یادشده و ابطال معاملات آنها در ساعات نخست معاملات انجامید.
در این روز عرضه خودرو به بورسکالا نیز توانست در کنار خوشبینی به آینده برجام وضعیت معاملات در شرکتهای فهرستشده در گروه خودرو و ساخت قطعات را بهبود ببخشد و منجر به سبزپوشی آنها شود. سایر نمادها نیز هر کدام به نوعی تحتتاثیر خوشبینی به حصول توافق و وضعیت خوب بازار کامودیتی بهبود نسبی تقاضا را شاهد بودند. نفسهای بورس ۱۴۰۰ بهشماره افتاده و گذر روزها یکی پس از دیگری به پایان این سالکمک میکند. روز چهارشنبه نیز یکی از این آخرین روزها بود و اگر معاملات شنبه را پیشرو نداشتیم به آخرین روز معاملاتی سالجاری بدل میشد. در این روز شاخص بورس توانست به میزان ۷۸۰۰ واحد به پیش برود و افزایش ۵۸/ ۰درصدی میانگین وزنی قیمتها آن را به سطح یکمیلیون و ۳۴۵هزار واحد برساند.
در این روز برآیند عرضه و تقاضا سبب شد تا شاخص هموزن نیز به میزان ۷۷/ ۰درصد افزایش یابد. بر این اساس میتوان گفت اگرچه حرکت رو به جلوی قیمتها طی روز گذشته اندکی ضعیف بوده اما نمیتوان منکر این شد که بازار در آخرین روزهای فعالیت خود سبزپوش بوده است، با اینحال این سبزپوش بودن تحتتاثیر عوامل متعددی روی داده است. اینطور نبوده که بتوان صرف افزایش نسبی تقاضا در روز گذشته را فقط به نوسانات معمول بازار نسبت داد. برخی خبرها و گفتهها در این روز نشان میدهد که حقیقیها برای بازگشت به میدان تقاضا و خرید سهام از حقوقیها انگیزه کافی داشتهاند. بررسی داده در روز گذشته حکایت از آن دارد که در روز پیشروی صنایع برجامی و دلاری در بازار سهام خالص تغییر مالکیت در بورس از جانب حقوقیها بهنفع حقیقیها متمایل شده بهطوری که در طول این روز سرمایهگذاران خرد ۴۰ میلیاردتومان بیشتر از سرمایهگذاران نهادی در این بازار به خرید سهام پرداختهاند. بهنظر میرسد که آنچه که بیش از هر چیز در روزهای پایانی بازار توانسته منجر به خوشبینی نسبی سرمایهگذاران شود افزایش نسبی قیمت نفت و کامودیتیهای تابعه در کنار رشد کرکاسپرد صنعت پالایشی بوده که در مواجهه با خوشبینیها احیای برجام توانسته در طول داد و ستدهای این روز بر خوشبینی بازار بیفزاید.
خوشبینی به برجام
اگر از صدر فهرست نمادهای اثرگذار بر شاخص بورس «شپدیس» را حذف کنیم خواهیم دید که بازار بیش از آنکه در روز گذشته تحتتاثیر بهبود قیمت در یک یا دو صنعت باشد، شاهد رشد تقاضا در تعداد وسیعی از گروهها بوده است، با اینحال نباید از خاطر برد که رشد یادشده نسبی بوده و بیش از آنکه ناشی از افزایش قابلتوجه تقاضای حقیقی باشد تا حدی نیز مرهون کاهش تمایل به خرید سهامداران حقوقی در بازار سهام است. نگاهی به ارزش معاملات خرد بورس تهران در روز چهارشنبه حاکی از آن است که سرمایهگذاران نهادی بازار در روز یادشده به مراتب خرید کمتری را نسبت به روزهای قبل از آن انجام دادهاند. این ادعا را میتوان با مقایسه ارزش ۱۷۵۴ میلیاردتومانی ارزش معاملات خرد و کاهش آن نسبت به روزهای قبل استنباط کرد، با اینحال تمایل به خرید مردم عادی نیز از موارد بسیاری منبعث شده است. این اخبار را میتوان به ترتیب اهمیت اینگونه ارزیابی کرد. نخست آنکه بهنظر میآید با توجه به اظهارات ایرادشده از سوی وزرای خارجه ایران و روسیه آینده برجام از موقعیت بحرانی خارج شده است، از اینرو میتوان امید داشت که در روزهای آینده برخی از موانع پیشرو برداشته شود. در روزهای گذشته مسائل زیادی پیرامون مانعتراشی روسیه بر سر راه دستیابی به توافق مطرحشده بود و گفته میشد که بالاگرفتن جنگ میان روسیه و اوکراین سبب شده تا این کشور سعی کند از نیاز طرفین غربی به توافق با این بهعنوان یک اهرم فشار استفاده کند، با اینحال صحبتهای روز سهشنبه میان وزرای خارجه ایران و روسیه نشان داد که توافقهای انجامشده بین دو طرف توانسته مذاکرات پیرامون آینده برنامه جامع اقدام مشترک یا همان برجام را از ابهام خارج و آن را مجددا به روزنه امید فعالان بازار سهام بهخصوص نمادهای ریالی تبدیل کند.
همین امر سبب شد تا در روز گذشته نمادهای برجامی بازار که عمدتا سهام موجود در گروههای بانکی، خودرویی و حملونقل را شامل میشوند، با افزایش تقاضا روبهرو شوند. دقیقا به همین دلیل بود که نماد معاملاتی ایرانخودرو روز گذشته با افزایش قیمت قابلتوجه همراه و حتی صف خرید شد. سایر نمادهای گروه خودرو و ساخت قطعات نیز در روز گذشته با رشد حداکثری قیمت همراه شدند که از آن جمله میتوان به «خساپا»، «خگستر» و «خشرق» اشاره کرد. همانطور که در گزارشهای پیشین به آن اشاره شد، انتظار میرود که با افزایش ارتباط سیاسی با کشورهای دارای تکنولوژی و برداشته شدن فشار اقتصادی از روی دوش مردم در صورت لغو تحریمها این شرکتها هم از لحاظ قیمتگذاری با دست بازتری به فعالیت خود ادامه دهند و هم ورود تکنولوژی به فعالیت آنها شرایط را برای درآمدزایی این شرکتها نسبت به قبل بهبود دهد. با این حال این تمام ماجرای گروههای برجامی فعال در بازار سهام نبود. بانکیها نیز به واسطه افزایش احتمال بهبود شرایط نسبت به قبل در موقعیت بهتری قرارگرفتند. معاملات روز چهارشنبه در شرایطی آغاز شد که از همان ساعات ابتدایی داد و ستدها بازار تحتتاثیر خبر بخشنامه تسعیر ارز بانکیها قرار گرفت. بر این اساس مقرر شده تا بانکها نرخ هر دلار آمریکا را در صورتهای مالی خود با بهای ۲۰هزارتومان تسعیر کنند و یورو نیز با نرخ ۲۲هزارتومانی به گزارشهای مالی بانکیها راه پیدا کند. همین امر سبب شد تا این نمادها در روز یادشده ممنوع – متوقف شوند. در ادامه نیز ناظر تصمیم گرفت تا معاملات نمادهای یادشده از «وبملت»، «وبصادر» و «وتجارت» گرفته تا نمادهای کوچکتر نظیر «وخاور» و «وکار» تایید نشود.
لازم به ذکر است که نرخ تسعیر ارز اعلامی از سوی بانک مرکزی که به بانکها ابلاغ میشود یکی از مهمترین مواردی است که همه ساله صنعت بانکداری را تحتتاثیر قرار داده و میتواند معاملات آن را با افزایش یا کاهش تقاضا روبهرو کند. تسعیر ارز به این معنی است که یک بانک بهعنوان یکی از اعضای شبکه بانکی که تمامی عوامل بااهمیت در صورتهای مالی آن از سوی بانک مرکزی رصد و پایش میشود، با چه قیمتی میتواند ارز در اختیار خود را در صورتهای مالی به ریال تبدیل کند. در سالگذشته رساندن نرخ تسعیر به حدود ۱۲هزارتومان از جمله عواملی بود که موجب اعتراض بسیاری از اهالی بازار سرمایه شد چراکه نرخ یادشده اختلافی قابلتوجه با نرخ ارز نیمایی و بازار آزاد داشت، با اینحال بهنظر میآید که در شرایط کنونی با نزدیک شدن به توافق احتمالی پیرامون برجام شرایط از نظر کارشناسان بانک مرکزی برای رساندن نرخ یادشده به محدوده ۲۰هزارتومان برای دلار و ۲۲هزارتومان برای یورو معقول بوده است.
روزگار خوب طلایسیاه
اما از برجامیها که بگذریم باید گفت که اوضاع همچنان به نفع طلایسیاه است. بهبود نسبی اوضاع در بازار جهانی انرژی طی روزهای اخیر اگرچه تا حد قابلتوجهی تحتتاثیر افزایش تنش در شمال دریایسیاه رخ داده بود با این حال با تداوم اوضاع و طبیعتا نگرانیها و هیجانات بینالمللی کاهش یافته است. این در حالی است که بازار همچنان در بخش فرآوردههای نفتی وضعیت خوبی را سپری میکند. بررسیها حکایت از آن دارد که کرکاسپرد فرآوردههای نفتی افزایشی غیرمعمول داشته؛ این به آن معنا است که سود تولید محصولات پالایشی نسبت به سالهای اخیر رشد قابلتوجهی داشته است، بهطوریکه حاشیه سود محصولات یادشده در هفتههای قبل نسبت به ماههای اخیر افزایشی چندبرابری داشته است، با اینحال در روزهای اخیر کاهش بهای طلایسیاه و نوسان آن حول۱۰۰ دلار منجر به استراحت قیمت در نمادهای پالایشی شده است. روز گذشته بسیاری از نمادهای فعال در حوزه پالایشی با نوسان حدودا منفی و مثبت یکدرصدی در محدوده صفر تابلو معامله شدند. همین امر سبب شد تا نمادی همانند «شپدیس» که در ابتدای هفته تحتتاثیر رشد قیمت جهانی اوره صف خرید شده بود در واپسین روز معاملاتی هفته تنها نماد دارای اثرگذاری منفی در تابلوی معاملات بورس باشد.
خودرو در تالار شیشهای
اما دیگر خبری که در روز گذشته به بازار سهام مربوط میشد، خبر پذیرهنویسی روز سهشنبه خودروی «شاهین» در بورسکالا بود. چنین خبری میتواند بهعنوان یک قدم رو به جلو برای صنعت خودروسازی کشور ارزیابی شود. صنعت خودرو در سالهای اخیر همزمان با افزایش بهای ارز به واسطه رقیقشدن ریال فراز و نشیبهای قابلتوجهی را پشتسر گذاشته است. در طول این سالها نیاز دولت به کنترل قیمتها و از سوی دیگر هزینه بالای تولید خودرو در شرایط تحریم سبب شده تا قیمت تمامشده تولید نیز برای این صنعت افزایش یابد. همین امر سبب شده تا قیمتگذاری دستوری فشار قابلتوجهی بر پیکره صنعت خودرو وارد کند. در چنین شرایطی ورود خودرو به بورسکالا میتواند هم از فشار قیمتگذاری دستوری بکاهد و هم تقاضای کاذب را که به دلیل افزایش سفتهبازی در بازار روی داده کمتر کند. در چنین شرایطی سپردن مساله به عرضه و تقاضا و دست بازار میتواند از روند زیاندهی این شرکتها بکاهد و اگر از یک خودرو به سایر خودروهای بازار هم تسری پیدا کند، بدونشک خواهد توانست خودروسازها را از وضعیت فعلی نجات دهد.
آمار معاملات
در روزی که شاخصکل بورس تهران با رشد ۵۸/ ۰درصدی همراه شد، از ۳۲۳ نماد معاملهشده، قیمت پایانی ۲۰۴ سهم (۶۳ درصد) مثبت بود و در مقابل ۱۰۳ سهم (۳۲ درصد) در سطوح منفی دادوستد شدند. در این بازار ۴۶ نماد (۱۴درصد) صف خریدی به ارزش ۴۰۴ میلیاردتومان تشکیل دادند، اما در مقابل شاهد شکلگیری صففروش در ۶ نماد بورسی (۲درصد) به ارزش ۲۷ میلیاردتومان بودیم. در فرابورس ایران اما در روزی که آیفکس افزایش ۴۱/ ۰درصدی را ثبت کرد، ۱۴۵ نماد معامله شدند که در این میان قیمت ۹۷ سهم (۶۷ درصد) مثبت و ۳۹ سهم (۲۷ درصد) منفی بود. در این بازار ۱۵ نماد (۱۰ درصد) صف خریدی به ارزش ۳۳ میلیاردتومان تشکیل دادند و در مقابل شاهد شکلگیری صففروش در ۲ نماد فرابورسی (کمتراز یک درصد) به ارزش ۴/ ۲میلیاردتومان بودیم. بازارپایه نیز دیروز میزبان دادوستد ۱۴۱ نماد بود. در این میان ۷۹ سهم (۵۶ درصد) مثبت ماندند و در مقابل شاهد ۵۳ سهم (۳۸ درصد) در محدوده منفی بودیم. در این بازار نیز ۴۸ نماد (۳۴درصد) صف خریدی به ارزش ۹۶ میلیاردتومان شکل دادند و صففروش در این بازار به ۳۵ نماد (۲۵درصد) با ارزشی بالغ بر ۶۴ میلیاردتومان اختصاص پیدا کرد.
دیدگاه شما