تعریف شاخص کل و شاخص هم وزن

ریزش 11 هزار واحدی شاخص بورس

شاخص کل بورس امروز با ریزش ۱۱ هزار واحدی در پایان معاملات امروز به عدد یک میلیون و ۵۹۴ هزار واحد رسید.

به گزارش دولت بهار به نقل از ایرنا، بورس اوراق بهادار تهران امروز در آخرین روز کاری هفته با وجود اینکه با عرضه اولیه سیمان آبیک از زیرمجموعه‌های شستا همراه بود، اما از ابتدای ساعات معاملات تا آخر روند ریزشی به خود گرفت، بگونه‌ای که شاخص کل در پایان معاملات با کاهش 11 هزار و 47 واحد به رقم یک میلیون و 594 هزار و 976 واحد رسید.

شاخص کل با معیار هموزن امروز با کاهش 5186 واحد به رقم 442 هزار و 623 واحد رسید.

ارزش بازار اول و دوم فرابورس ایران به بیش از 6 میلیون و 341 هزار میلیارد تومان رسید.

معامله‌گران امروز در بورس تهران بیش از 9.3 میلیارد سهام حق‌تقدم و اوراق مالی در قالب 994 هزار فقره معامله و به ارزش 5 هزار و 300 میلیارد تومان داد و ستد کردند.

امروز همه شاخص‌های بورس قرمز بودند، به گونه‌ای که شاخص کل و شاخص قیمت با معیار وزنی ـ ارزشی 0.69 درصد کاهش یافتند.

این دو شاخص با معیار هموزن 1.1 درصد کاهش یافتند، شاخص آزاد شناور .0.82 در صد افت کرد شاخص بازار اول بورس 0.73 درصد کاهش یافت و شاخص بازار دوم بورس 0.63 درصد کاهش یافت.

امروز نماد صنعتی معدنی چادرملو، بیشترین اثر افزایشی در شاخص بورس را داشته است و برعکس نمادهای پالایشی مانند پالایش نفت اصفهان، پالایش نفت تعریف شاخص کل و شاخص هم وزن بندرعباس، پالایش نفت تهران، شستا، هلدینگ نفت و گاز پتروشیمی تأمین و پالایش نفت تبریز بیشترین اثر کاهشی در شاخص بورس را از خود به جای گذاشتند.

در فرابورس ایران هم امروز شاخص کل تعریف چندانی نداشت، بگونه‌ای که در پایان معاملات با کاهش 45 واحد به رقم 21 هزار و 643 واحد رسید.

ارزش بازار اول و دوم فرابورس ایران به بیش از یک میلیون و 197 هزار میلیارد تومان رسید. ارزش بازار پایه فرابورس هم 366 هزار میلیارد تومان رسید.

معامله‌گران امروز بیش از 3.5 میلیارد سهام حق‌تقدم و اوراق مالی در قالب 393 هزار فقره معامله و به ارزش 2 هزار و 444 میلیارد تومان داد و ستد کردند.

امروز نماد سنگ آهن گهرزمین بیشتری اثر افزایشی در شاخص فرابورس را داشته است و نمادهای آریا ساسول، صبا تأمین، هلدینگ گردشگری میراث فرهنگی، تجلی توسعه معادن و فلزات، پتروشیمی تندگویان و صنعتی مینو بیشترین اثر کاهشی در شاخص فرابورس را داشته‌اند.

امروز عرضه اولیه سهام سیمان آبیک، در بورس انجام شد اما به دلیل ریزش اکثر پالایشی‌ها و پتروشیمی‌ها شاخص کل ریزشی بود به هر حال سرمایه‌گذاری در بورس تهران همراه با ریسک و نوسان است و باید با تحلیل و مشورت و مطالعه صورت گیرد.هنوز سهم بازار سرمایه از اقتصاد ملی در حد 10 تا 12 درصد است و باید این سهم افزایش پیدا کند.

احتمال جایگزینی یک شاخص جدید به جای شاخص کل بورس

خرداد: رئیس سازمان بورس گفت: برای نشان دادن وضعیت کامل تری از بازار سرمایه باید شاخص‌های مختلفی مانند قیمت، هم وزن و صنایع عمده بازار را در کنار شاخص کل آورد.

مجید عشقی گفت: شاید یک شاخص جدید منتشر شود تا قابل اتکا و نشان دهنده حال و روز بهتر بازار باشد.تغییرات دامنه نوسان را به صورت فصلی خواهیم داشت، تا نقاط ضعف آن در خصوص تشکیل صف از بین برود. شاید این دامنه نوسان بیشتر یا کمتر از ۱۰ درصد باشد که با توجه به وضعیت تابلو‌های مختلف، قطعا متفاوت خواهد بود. با توجه به تعریف شاخص کل و شاخص هم وزن نامگذاری امسال اقداماتی را در حوزه شرکت‌های دانش بنیان و یا شرکت‌های مبتنی بر دانش که در اقتصاد دیجیتال و یا شرکت‌هایی که در سایر حوزه‌های فناوری کار می‌کنند، شروع کرده ایم، تا حضور این شرکت‌ها تعریف شاخص کل و شاخص هم وزن در بازار سرمایه بیشتر شود.

او گفت: بازار سرمایه تنها برای معاملات ثانویه نیست. نهاد‌های مالی موجود در بازار سرمایه تنها برای این نیست که یک نفر را در بازار سهام بیاورند که سهام خرید و فروش کند. شرکت‌های مشاوره سرمایه گذاری و شرکت‌های تامین سرمایه با توجه به دارا بودن مجوزها، باید به شرکت‌ها در ابعاد مختلف کمک کنند. استفاده از منابع مختلف در شرکت ها، تامین مالی، استفاده از ابزار‌های جدیدی مثل تامین مالی جمعی و سایر ابزار‌هایی که در حال تعریف هستند، شرکت‌ها می‌توانند از این ابزار‌های بازار سرمایه استفاده کنند.

عشقی می گوید: فروش سهام عدالت به ضرر سهامداران، بازار و موجب از بین رفتن ارزش این سهام می‌شود.امسال سود پرداختی سهام عدالت افزایش می‌یابد که بخشی به مردم پرداخت و بخش دیگر سرمایه گذاری می‌شود. به زودی فراخوان ثبت نام و تایید صلاحیت نامزد‌های عضویت در هیات مدیره‌های سرمایه گذاری استانی انجام می‌شود، تا با برگزاری مجامع این شرکت‌ها، انتخابات کانون سهام عدالت نیز برگزار شود، این کانون با توجه به مصوبات شورای عالی بورس، کل فرآیند سهام عدالت را در اختیار خواهد گرفت.

معرفی شاخص های بورس

حتی اگر در بورس و بازار سرمایه تاکنون فعالیتی نداشته اید، اما حتما در اخبار و رسانه ها اخبار مربوط به نوسانات شاخص بازار بورس تهران را شنیده اید به عنوان مثال در هفته ای که گذشت شاخص بورس تهران با افت ده هزار واحدی همراه بود، اما معنای این رقم چیست؟ کاهش یا افزایش این عدد چه تاثیری بر قیمت سهام ها یا سود سهام ها دارد؟

با ایزی سیگنال همراه باشید تا به زبان ساده کلیات این مفهوم را توضیح دهیم.

تعریف کلی

همان طور که از نام مشخص است، شاخص بازار به معنای معیار و یا نشانگری برای سنجش وضعیت آن بازار، روند رشد یا افت و حتی پیش بینی وضعیت عمومی قیمت ها در آینده است.

شاخص کل TEDPIX

یکی از پرکاربرد ترین شاخص ها، شاخص کل است که همان شاخص بازدهی یا شاخص قیمت و بازده نقدی در بازار بورس تهران است. این شاخص نشان دهنده سطح عمومی قیمت ها، سود پرداختی و میانگین بازدهی بازار است. بدیهی است که افزایش آن به معنای افزایش بازدهی و سود دهی به طور کلی رشد بازار است و به طور مشابه کاهش آن به معنای کاهش بازدهی و افت بازار است.

همانطور که گفته شد این شاخص میانگین بازدهی را نشان می دهد پس هرچه یک شرکت میزان سهام بیشتری در بازار سرمایه داشته باشد نوسانات بازدهی آن تاثیر بیشتری روی شاخص کل دارد.

شاخص قیمتTEPIX

این شاخص نیز شاخص مهمی است و شبیه شاخص کل است با این تفاوت که دیگر میزان سود سهام ها در نحوه محاسبه آن لحاظ نمی شود و این شاخص فقط نشان دهنده سطح عمومی قیمت های سهام است. در واقع فقط میانگین قیمت سهام ها را به ما می دهد. در این شاخص هم شرکت هایی که از نظر تعداد سهام بزرگتر هستند، تاثیر بیشتری در میانگین دارند.

شاخص هم وزن

گفتیم که در دو شاخص قبل اندازه شرکت از لحاظ تعداد سهام در رقم شاخص موثر است و اگر تعداد سهام شرکت بیشتر باشد یعنی وزن بیشتری دارد و تاثیر بیشتری بر شاخص ها دارند.

حال اگر اندازه شرکت در نظر گرفته نشود و شاخص بر اساس وزن دهی یکسان به کلیه شرکت ها محاسبه شود به آن شاخص هم وزن گفته می شود . می توان شاخص کل هم وزن یا شاخص قیمت هم وزن را محاسبه کرد.

شاخص بازده نقدیTEDIX

این شاخص نشان دهنده میانگین بازدهی براساس میزان سود پرداختی به سهامداران است و تفاوت آن با شاخص کل آن است که قیمت سهام ها در آن محاسبه نمی شود.

شاخص صنعت

این شاخص بیانگر تغییرات قیمت سهام شرکت های بخش تولید و صنعت است و تغییرات قیمت سهام شرکت مالی و غیر تولیدی در آن در نظرگرفته نمی شود.

شاخص مالی

تغییرات قیمت سهام شرکت های فعال درحوزه غیر تولیدی و مالی هم چون بانک ها، بیمه و شرکت های سرمایه گذاری با این شاخص نشان داده می شوند.

سایر شاخص ها

علاوه برآن ها شاخص های دیگری برای بازار سرمایه نیز تعریف شده است. هم چون شاخص ۵۰ شرکت برتر، که شاخص قیمت ۵۰ شرکت برتر را از نظر قابلیت نقد شوندگی بالا نشان می دهد. یا شاخص ۳۰ شرکت بزرگ، که شاخص قیمت ۳۰ شرکت بزرگ از نظر تعداد سهام را نشان می دهد. هم چنین شاخص های بازار اول و دوم و شاخص سهام شناور آزاد و نیز سایر شاخص ها که البته شاخص های بالا از کاربرد و اهمیت بیشتری برخوردارند.

jafari

نوشته‌های مرتبط

اندیکاتور ZigZag : بهترین مسیر برای یافتن نقاط کلیدی

در واقع اندیکاتور ZigZag یک فیلتر گرافیکی برای ساده نشان دادن یک تصویر بصری از حرکت قیمت است. این اندیکاتور داده های قیمت را تغییر نمی دهد، حداقل محاسبات ریاضی را انجام می دهد و یک ابزار برای تجزیه و تحلیل روند بازار محسوب می شود.

آشنایی با حق تقدم سهام

آشنایی با حق تقدم سهام افرادی که به تازگی وارد عرصه سرمایه گذاری در بورس شده اند، ممکن است با مفهوم سرمایه حق تقدم سهام آشنایی نداشته باشند. اگر به مفاهیم دنیای سرمایه گذاری و بورس علاقه مند هستید با ما همراه باشید تا با این مفهوم به زبان ساده آشنا شوید. قبل از توضیح […]

وارن بافت کیست+مستند زندگی پولدار ترین مرد دنیا

وارن بافت کیست+مستند زندگی پولدار ترین مرد دنیا وارن ادوارد بافت در ۳۰ آگوست سال ۱۹۳۰ از مادری به نام لیلا و پدری به نام هاوارد که کارگزار بورس و نماینده‌ی کنگره بود متولد شد. او که دومین فرزند بزرگ خانواده بود، دو خواهر داشت و در سنین بسیار پایین، استعداد شگفت انگیزی را در […]

الگوهای قیمتی در تحلیل تکنیکال

الگوهای قیمتی در تحلیل تکنیکال بخشی از آموزش های مربوط به تحلیل تکنیکال کلاسیک، مبحث الگوهای نموداری یا الگوهای قیمتی در روند سهام هست. توصیه می شود حتی اگر تمایلی به یادگیری تحلیل گری پیشرفته بازار سرمایه ندارید، اما حداقل به عنوان معامله گر به این الگوها توجه کنید و آن ها را یاد بگیرید […]

معرفی کتاب: راهنمای بازارهای مالی

معرفی کتاب: راهنمای بازارهای مالی چرا این بازارها به وجود می آیند و چگونه عمل می کنند؟ یادگیری و دانش اندوزی پیرامون اقتصاد و عملکرد بازار های مالی پیش از ورود به آغاز معامله گری در هر بازارمالی لازم و اجتناب ناپذیر است. بنابراین الزام، به معرفی کتاب راهنمای بازار های مالی اثر مارک لوینسون […]

شاخص بورس | آشنایی با انواع شاخص‌های بورس و کاربرد آنها در بازار بورس

شاخص بورس نشان‌دهنده وضعیت کلی بازار بورس است. شاخص بورس نوسانات متغیرهای این بازار و میزان رشد یا افت ارزش سهام شرکت‌ها را مشخص می‌کند.

پیش از توضیح شاخص بورس باید با بازار بورس آشنا باشیم. بازار بورس همچون مرکزی است که بین سرمایه‌گذاران و سرمایه‌پذیران ایجاد ارتباط می‌کند. ریشه بورس به دورانی بازمی‌گردد که تاجران و بازرگانان برای کمتر آسیب دیدن از ضررهای مالی، افرادی را به عنوان سرمایه‌گذار انتخاب کردند که در سود و ضرر با آنها شریک باشند.

رفته رفته با گسترش فعالیت‌های تجاری و شرکت‌های سهامی نیاز به مرکزی ملی احساس شد که اطلاعات سرمایه‌گذاران و سرمایه‌پذیران در آن گردآوری و مدیریت شود. اولین مرکز بورس در قرن 17 میلادی در هلند تاسیس شد و تشکیل بورس در ایران به سال‌های 1345 و 1346 برمی‌گردد. بورس در معنای ساده و امروزی بازاری است برای تبادل سهام شرکت‌های مختلف بین خریدار سهام و فروشنده آن.

فهرست عناوین مقاله

شاخص چیست؟

واژه شاخص در زبان فارسی به معنای عددی میانگین است که ارزش مجموعه‌ای از اقلام مرتبط را بر اساس درصدی از همان عدد میانگین در فاصله زمانی دو تاریخ بیان می‌کند. به کمک شاخص می‌توانیم تغییرات ایجاد شده در یک یا چند متغیر را در یک بازه زمانی مشخص کنیم.

شاخص بورس چیست؟

شاخص بورس نشان‌دهنده وضعیت کلی بازار بورس است. شاخص بورس نوسانات متغیرهای این بازار و میزان رشد یا افت ارزش سهام شرکت‌ها را مشخص می‌کند. البته باید به یاد داشته باشیم که شاخص‌های بورس، همگی به صورت میانگین هستند و ممکن است در روزی که یکی از شاخص‌ها افت کرده است، ارزش یکی از سهام‌ها بالا رفته باشد.

آشنایی با انواع شاخص‌های بورس

برای درک نوسانات قیمت در بازار اوراق بهادار شاخص‌های گوناگونی وجود دارد که متغیرهای هر یک از آنها با دیگری تفاوت دارد. این شاخص‌ها کمک می‌کنند تا نوسانات را از منظرهای گوناگونی مورد بررسی قرار دهیم. آشنایی با انواع شاخص‌های بورس به سرمایه‌گذاران، خریداران و فروشندگان سهام کمک می‌کند تا تصمیمات درستی را برای مدیریت سرمایه خود در تعریف شاخص کل و شاخص هم وزن بازار بورس اتخاذ کنند.

برای درک نوسانات قیمت در بازار اوراق بهادار شاخص‌های گوناگونی وجود دارد که متغیرهای هر یک از آنها با دیگری تفاوت دارد.

شاخص کل بورس

شاخص کل بورس پرکاربردترین شاخص در بازار بورس است. این شاخص همان شاخصی است که تغییرات آن بلافاصله در اخبار رسانه‌های گوناگون منعکس می‌شود. شاخص کل بورس عموما نشان‌دهنده میزان بازدهی کل سرمایه‌گذاران در بورس است.

شاخص کل بورس هم تغییرات قیمت سهام و هم سود سالیانه شرکت‌ها را محاسبه می‌کند. آنچه در شاخص کل بورس از اهمیت بیشتر برخوردار است، میزان تغییرات آن است نه عدد آن. همچنین تغییرات قیمت سهام شرکت‌های بزرگ، اثر بیشتری بر روی تغییرات شاخص کل بورس دارد.

اگرچه شاخص کل بورس، روند عمومی تغییرات قیمت را نشان ‌می‌دهد اما خریداران و فروشندگان سهام نباید برای تصمیم‌گیری فقط به این شاخص اتکا کنند. به همین دلیل باید با همه انواع شاخص‌های بورس در این بازار آشنا باشیم.

شاخص کل هم‌وزن

برای رفع مشکل تاثیر بیشتر نوسانات سهام شرکت‌های بزرگ بر نوسانات شاخص کل بورس، شاخص هم‌وزن تعریف شده است. در شاخص هم‌وزن تمامی شرکت‌های پذیرفته‌شده در بازار بورس با وزنی برابر محاسبه می‌شوند. به این ترتیب نمایی کلی از تغییرات سهام شرکت‌های کوچک و بزرگ در بازار بورس به دست می‌آید. در این شاخص بورس، رشد یا افت قیمت سهام شرکت‌های کوچک، درست به اندازه نوسانات قیمت سهام شرکت‌های بزرگ اثر دارد.

از ویژگی‌های شاخص هم‌وزن این است که دستکاری آن کار دشواری است و با حمایت از چند سهم یا نوسانات سهام چند شرکت بزرگ نمی‌توان بر آن اثر چندانی داشت. به همین دلیل بعضی از تحلیلگران بازار سرمایه، شاخص کل هم‌وزن را گزینه‌ای مناسب‌تر از شاخص کل بورس می‌دانند.

شاخص قیمت

شاخص قیمت، نوعی شاخص بورس است که فقط بر نوسانات قیمت سهام شرکت‌ها تمرکز دارد. پیشتر در مورد شاخص کل بورس گفتیم که محاسبه آن بر اساس دو متغیر یعنی تغییر قیمت سهام شرکت‌ها و نیز میزان سود شرکت‌ها است. اما در شاخص قیمت فقط با متغیر تغییر قیمت سهام شرکت‌ها روبرو هستیم.

شاخص قیمت، روند عمومی تغییرات قیمت سهام را نشان می‌دهد و شاخصی مناسب برای کسانی است که می‌خواهند در کوتاه‌مدت با خرید یا فروش سهام، به سود مورد نظر خود دست یابند. اگر شاخص قیمت بورس در یک بازه زمانی 10 درصد رشد را نشان بدهد، به این معناست که سطح عمومی قیمت‌ها طی این مدت مشخص، 10 درصد رشد کرده است.

شاخص قیمت، روند عمومی تغییرات قیمت سهام را نشان می‌دهد و شاخصی مناسب برای کسانی است که می‌خواهند در کوتاه‌مدت با خرید یا فروش سهام، به سود مورد نظر خود دست یابند.

شاخص آزاد شناور

شاخص آزاد شناور (Free Float Index) یک شاخص بورس است که مبنای محاسبه آن سهام آزاد شناور شرکت‌های حاضر در بازار بورس است. سهام آزاد شناور بخشی از سهام شرکت‌های تعریف شاخص کل و شاخص هم وزن سهامی است که دارندگان آن آماده عرضه و فروش آن بخش از سهام هستند و انتظار می‌رود این بخش از سهام در آینده‌ای نزدیک قابل معامله باشد.

در تعریف دیگری برای روشن‌شدن معنای سهام آزاد شناور باید به نقش سهامداران اصلی شرکت‌ها در بازار بورس اشاره کنیم. به طور معمول برخی از افراد یا شرکت‌های حقیق یا حقوقی، مالکان اصلی سهام شرکت‌های سهامی هستند.

وقتی یک شرکت یا شخص حقیقی یا حقوقی درصد بالایی از سهام یک شرکت را در اختیار داشته باشد، سهامدار اصلی آن محسوب می‌شود. سهام این سهامداران عموما جزو سهامی که به صورت فعال در بازار بورس معامله می‌شود، به حساب نمی‌آید و به آن سهام آزاد شناور می‌گویند. سهام آزاد شناور به درصدی از سهام شرکت‌ها می‌گویند که نزد سرمایه‌گذاران قرار دارد و قابلیت فروش مجدد در آینده نزدیک دارد.

محاسبه شاخص آزاد شناور مانند محاسبه شاخص کل بورس است. در محاسبه شاخص آزاد شناور در وزن‌دهی شرکت‌های حاضر در بورس، به جای کل سهام منتشر شده، از سهام شناور آزاد شرکت‌ها استفاده می‌شود. هدف از تعریف شاخص آزاد شناور پیگیری رفتار قسمتی از بازار بورس است که قدرت نقد‌شوندگی بالایی دارد.

شاخص بازار اول و بازار دوم

هر شاخص بورس نشان‌دهنده رفتار کلی یا بخشی از بازار بورس است. شاخص بازار اول و شاخص بازار دوم از جمله شاخص‌هایی هستند که به رفتار ناحیه‌ای و بخش‌بندی‌شده در بورس اشاره دارد.

کارشناسان بورس برای دسته‌بندی شرکت‌ها از متغیرهای گوناگونی بهره می‌برند. بعضی از متغیرهای مهم در این زمینه عبارتند از: میزان سرمایه، تعداد سهامداران، وضعیت سودآوری و میزان سهام شناور تعریف شاخص کل و شاخص هم وزن آزاد. بر این مبنا کارشناسان، شرکت‌های حاضر در بورس را به دو دسته بازار اول و بازار دوم تقسیم کرده‌اند.

بازار اول آن دسته از شرکت‌ها هستند که از لحاظ سهام و معاملات سهام در موقعیت بهتری قرار دارند. این گروه، خود به دو دسته تابلوی اصلی و تابلوی فرعی تقسیم شده است. بازار دوم آن دسته از شرکت‌ها هستند که در موقعیت پایین‌تری قرار دارند. بنابراین شاخص بازار اول به نوسانات بازار سهام شرکت‌های بازار اول و شاخص بازار دوم به نوسانات بازار سهام شرکت‌های بازار دوم اختصاص دارد.

این تقسیم‌بندی به ویژه می‌تواند مناسب خریدارانی باشد که به نوسانات سهام‌شان با توجه به بازاری که شرکت سهام مورد نظر در آن قرار دارد توجه می‌کنند.

شاخص 50 شرکت برتر

سازمان بورس اوراق بهادار هر سه ماه یکبار فهرستی ارائه می‌کند که در آن نام 50 شرکت برتر بورس معرفی می‌شود. رتبه شرکت‌ها در این فهرست بر اساس میزان نقدشوندگی سهام شرکت‌ها محاسبه می‌شود. منظور از میزان نقدشوندگی سرعت و سهولت معاملات سهام این شرکت‌ها است. بنابراین شاخص بورس، ابتدا میانگین نوسانات قیمت سهام این شرکت‌ها بر اساس میزان سهام و سودآوری شرکت‌ها محاسبه می‌شود و آن را شاخص 50 شرکت برتر یا فعال می‌نامند.

تنها تفاوت شاخص 50 شرکت برتر با شاخص کل بورس در این است که در شاخص اول فقط 50 شرکت برتر در نظر گرفته می‌شوند اما در شاخص کل، تمامی شرکت‌های حاضر در بورس لحاظ می‌شوند.

شاخص 30 شرکت بزرگ

شاخص 30 شرکت بزرگ یک شاخص بورس است که مبنای 30 شرکتی باشد که ارزش روز سهام بیشتری دارند. رتبه شرکت‌ها بر اساس ارزش روز یک شرکت در سایت سازمان بورس ثبت می‌شود. برای محاسبه ارزش روز سهام یک شرکت، عدد قیمت پایانی سهام آن در تعداد کل سهام آن شرکت ضرب می‌شود.

شاخص 30 شرکت بزرگ، میانگین وزنی 30 شرکت بزرگ بر اساس ارزش سهام روز را محاسبه می‌کند. در واقع محاسبه شاخص 30 شرکت بزرگ، مشابه محاسبه شاخص قیمت است. در زمان رکود بازار یا زمانی که شاخص کل، مسیر قابل پیش‌بینی ندارد، با انجام معاملات بلوکی می‌توان روی این شاخص تاثیر گذاشت.

شاخص صنعت

پیشتر گفتیم که هر شاخص بورس نشان‌دهنده نوسانات عمومی بخشی از بازار بورس است. بر این مبنا باید به این نکته اشاره کنیم که شرکت‌های حاضر در بورس را به شیوه‌های دیگری هم تقسیم‌بندی کرده اند. برای مثال این شرکت‌ها را می‌توان بر اساس نوع فعالیت آنها نیز دسته‌بندی کرد. در این نوع دسته‌بندی، شرکت‌ها به دو گروه صنعت و واسطه‌گری‌های مالی تقسیم می‌شوند.

گروه صنعت متعلق به شرکت‌هایی است که شرکت‌های تولیدی و خدماتی نامیده می‌شوند. بنابراین شاخص صنعت بر اساس میانگین وزنی شرکت‌های فعال در حوزه تولید و خدمات محاسبه می‌شوند. اساس این محاسبه مشابه محاسبه شاخص کل بورس است. بعضی از شرکت‌هایی که در شاخص صنعت لحاظ می‌شوند عبارتند از:

کابل‌ البرز
شرکت پتروشیمی فجر
شرکت کارخانجات تولیدی شهید قندی
شرکت پالایش نفت بندرعباس
شرکت صنعتی بهپاک
گروه صنعتی پاکشو
گروه‌ صنعتی‌ بارز
شرکت تراکتورسازی ‌ایران‌
شرکت ماشین‌سازی ‌نیرومحرکه‌
شرکت کشتیرانی دریای خزر
شرکت حمل و نقل بین‌المللی خلیج فارس
شرکت پارس‌ خودرو
شرکت داروسازی‌ ابوریحان‌
گروه‌ صنعتی ‌بوتان‌
شرکت پارس‌ الکتریک‌
شرکت پارس‌ الکتریک‌

گروه صنعت متعلق به شرکت‌هایی است که شرکت‌های تولیدی و خدماتی نامیده می‌شوند. بنابراین شاخص صنعت بر اساس میانگین وزنی شرکت‌های فعال در حوزه تولید و خدمات محاسبه می‌شوند.

شاخص واسطه‌گری‌های مالی

همانند شاخص صنعت، شاخص واسطه‌گری‌های مالی که به آن شاخص مالی نیز می‌گویند، به نوع فعالیت شرکت‌ها اشاره دارد. بر اساس تقسیم‌بندی پیشین، شرکت‌ها بر مبنای نوع فعالیت‌شان به دو گروه صنعت و واسطه‌گری مالی تقسیم می‌شوند.

در گروه واسطه‌گری مالی، شرکت‌هایی حضور دارند که در حوزه مشاوره مالی و تامین سرمایه فعالیت می‌کنند. در این گروه، انواع هلدینگ‌ها، شرکت‌های سرمایه‌گذاری و لیزینگ‌ها قرار می‌گیرند. شاخص واسطه‌گری مالی نیز همچون شاخص صنعت و شاخص کل محاسبه می‌شود. این شاخص نشانگر نوسانات سهام شرکت‌هایی است که در حوزه واسطه‌گری مالی فعالیت می‌کنند. بعضی از شرکت‌های مالی حاضر در بورس اوراق بهادار ایران عبارتند از:

شرکت سرمایه گذاری اعتلاء البرز
شرکت سرمایه‌گذاری پردیس
شرکت سرمایه‌گذاری‌ مسکن‌
شرکت گسترش‌ سرمایه‌گذاری ‌ایران‌خودرو
شرکت سرمایه گذاری مس سرچشمه
شرکت سرمایه گذاری توسعه صنایع سیمان
گروه سرمایه گذاری میراث فرهنگی
شرکت سرمایه گذاری توسعه گوهران امید
صندوق سرمایه‌گذاری الماس-سهام
هلدینگ صنایع معدنی خاورمیانه
شرکت سرمایه‌گذاری صنایع پتروشیمی‌
سرمایه گذاری توسعه صنعتی ایران
لیزینگ رایان‌ سایپا
لیزینگ ‌خودرو غدیر
شرکت بهمن لیزینگ

تحلیل شاخص‌های بورس

هر شاخص بورس سطح عمومی قیمت‌های سهام را در کل بازار یا بخشی از آن نشان می‌دهد. بنابراین کاهش یا افزایش هر شاخص بورس لزوما به معنای کاهش یا افزایش قیمت سهام همه شرکت‎‌ها نیست. برای مثال اگر شاخص کل با رشد روبرو باشد، ممکن است بعضی شرکت‌ها در همان بازه زمانی، دچار افت قیمت سهام شده باشند. اما به طور کلی می‌توان گفت، شاخص‌ها رفتار کلی بازار سهام را به خوبی نشان می‌دهند.

نکته دیگری که در تحلیل هر شاخص بورس باید به آن توجه کنیم، این است که شاخص‌های بورس، هر یک، نوسانات را در یک بازه زمانی یا دوره مشخص نشان می‌دهند. بنابراین سطح شاخص‌ها نسبت به تاریخ مشخصی که به آن تاریخ مبدا می گوییم، محاسبه می‌شوند.

به طور معمول میزان هر شاخص را در تاریخ مبدا معادل عدد 100 در نظر می‌گیرند. پس اگر شاخصی دو سال بعد به عدد 1000 برسد، این تفاوت به معنای آن است که سطح عمومی قیمت نسبت به تاریخ آغاز، 10 برابر شده است.

هر شاخص بورس سطح عمومی قیمت‌های سهام را در کل بازار یا بخشی از آن نشان می‌دهد. بنابراین کاهش یا افزایش هر شاخص بورس لزوما به معنای کاهش یا افزایش قیمت سهام همه شرکت‎‌ها نیست.

سخن پایانی

شاخص بورس معیاری است برای درک بهتر شرایط اقتصادی شرکت‌ها و بازار سرمایه. رکود یا رونق اقتصادی در هر کشور ارتباط مستقیمی با روند صعود یا نزول شاخص‌های بورس در آن کشور دارد. کشورها در بازارهای بورس خود از شاخص‌های گوناگونی بهره می‌برند. با این حال شاخص‌های بورس در سراسر جهان، نشان‌دهنده شرایط عمومی صنایع و شرکت‌های تولیدی، خدماتی و سرمایه‌گذاری هستند.

برای هر فرد یا شرکتی که بخواهد در بازار بورس سرمایه‌گذاری کند یا سهامی را بخرد یا بفروشد، واجب است با شاخص‌های بورس آشنا باشد و بتواند تغییرات این شاخص‌ها را تفسیر کند. بدین طریق سرمایه‌گذاران می‌توانند به بهترین شیوه برای معاملات در بورس تصمیم بگیرند.